به گزارش ارتباطات و اطلاع رسانی سی و چهارمین جشنواره فیلم فجر، اولین نشست نقد و بررسی روز سوم جشنواره فیلم فجر به فیلم «جشن تولد» از بخش سودای سیمرغ اختصاص یافت. این جلسه با حضور عباس لاجوردی کارگردان، مهدی فیوضی، تهیه کننده، علیرام نورایی، بازیگر، داریوش صالحیان، طراح چهره پردازی، سعید ذهنی، آهنگساز، عظیم محمدی، طراح جلوه های ویژه میدانی، عباس فاتح و نصرت نوری، سرمایه گذار، محمدرضا باباگلی، منتقد جلسه و علیرضا غفاری به عنوان مجری جلسه برگزار شد.
عباس لاجوردی در این ابتدای نشست گفت: پیش از این مستندی درباره حوادث سوریه ساخته بودم، عده ای دوست دارند به این اتفاقات از نگاه مستند و عده ای دیگر از نگاه سینما نگاه کنند. اتفاقی که در فرانسه افتاد، همه ما را ناراحت کرد اما به نظرم در کشور ما آنطور که باید به مسائل سوریه پرداخته نشده است.
وی افزود: به عنوان یک انسان دوست داشتم از نگاه خودم به این اتفاقات نگاه کنم. زمانی که برای ساخت مستند به سوریه رفته بودم ناراحتی ها و گرفتاری های مردم را از نزدیک مشاهده کردم. قصه های آدم های آسیب دیده را دنبال کردم مانند خانواده ای که سر پدرشان را بریده بودند و… همه این قصه ها پتانسیل فیلم شدن را داشتند.
کارگردان فیلم«جشن تولد» ادامه داد: بعد از نوشتن طرح اولیه ام، آن را به آقای زمانی سپردم. وی نویسنده جوانی است که پیش از این کاری از او خوانده بودم و دوست داشتم.
وی با اشاره به این که از زمان شروع نگارش فیلمنامه، پیش تولید فیلم را هم شروع کرده است گفت: پیش از ماه مبارک رمضان پیش تولیدمان را شروع کردیم اما خیلی زود متوجه شدیم که بودجه ای نداریم. هیچ سازمانی به من کمک نکرد و اغلب آنها به من می گفتند تو مستندساز هستی. بدون این که توجه داشته باشند مستندسازی پایه سینمای داستانی است.
لاجوردی عنوان کرد: تا این که آقایان فاتح و نوری به کمک من آمدند. در سوریه تنها کسی که از ما حمایت کرد، سفیر سوریه بود که نگاه بسیار فرهنگی و هنری به مسائل داشتند و دیشب برای تماشای فیلم به برج میلاد آمده بودند.
این کارگردان با بیان این که افراد کمی حاضر به همکاری با آنها شدند توضیح داد: بودجه ما بسیار کم بود و اکثر افراد زمانی که می شنیدند کار در سوریه ساخته می شود به خاطر جانشان خداحافظی می کردند و عده دیگری هم بودند که دستمزدی دو برابر آنچه در ایران پرداخت می شود، می خواستند.
وی افزود: اما ما چنین بودجه ای نداشتیم و همه عوامل این فیلم با بودجه کم و در شرایط سخت سوریه کار کردند. زمانی که تیراندازی می شد یا پرچم های گروه های تکفیری در پانصد کیلومتری ما قرار داشتند.
نصرت نوری، یکی از سرمایه گذاران این فیلم گفت: وظیفه انسانی بود که آقای لاجوردی را همراهی کنیم.
عباس فاتح، دیگر سرمایه گذار این فیلم بیان داشت: از روز اول شناختی نسبت به مستند های آقای لاجوردی داشتیم و برای همین او را در ساخت این فیلم همراهی کردیم.
علیرام نورایی، بازیگر «جشن تولد» گفت: سال هاست که منتظر این بودم که به صورت مکرر در جشنواره فیلم فجر شرکت کنم. آقای صالحیان که ما به مدت هفت ماه در فیلم«یتیم خانه ایران» با هم همکار بودیم با من تماس گرفت و ماجرای این فیلم را خیلی آرام برای من توضیح دادند. انگیزه اصلی من برای بازی در این فیلم، ضد تروریست و داعش بودن آن بود. فکر نمی کنم کسی باشد که از این گروه های تکفیری دل خوشی داشته باشد یا خوشش بیاید.
مهدی فیوضی، تهیه کننده در این جلسه تصریح کرد: معمولا سرمایه گذاران خصوصی وارد چنین فیلمی نمی شوند اما دوستان با تمام انگیزه وارد این فیلم شدند و پول و وقت شان را برای این فیلم گذاشتند. تنها سازمانی که به ما کمک کرد، انجمن دفاع مقدس بود که ۵۰ میلیون تومان به ما کمک مالی کردند.
داریوش صالحیان، طراح چهره پردازی گفت: ما تمام تلاشمان را کردیم که بازیگر نقش مادر آن کسی نباشد که در فیلم دیدیم اما شرایط سختی برای انتخاب بازیگر داشتیم.
عظیم محمدی، طرح جلوه های ویژه میدانی بیان داشت: روزی که دلم گرفته بود به خاطر بیکاری که داشتم به بهشت زهرا رفتم و یک دفعه بنر شهید محرم ترک را دیدم که از مدافعین حرم است و من با او پیش از این در شهرک دفاع مقدس آشنایی داشتم. یک هفته بعد از آن بود که آقای لاجوردی با من برای همکاری تماس گرفت.
لاجوردی گفت: من به خاطر ساخت مستند بارها به سوریه رفتم و کاملا با لوکیشن فیلم آشنایی داشتم. شما در این کشور فاجعه را می بینید. من برای این فیلم حتی از بدترین قسمت های سوریه استفاده نکردم. حلب در حال حاضر بدترین وضعیت دارد. این فیلم را قرار نیست فقط ایرانی ها ببینند، ما قرار است این فیلم را در سوریه هم به نمایش بگذاریم. من واقعا از آقای نورایی متشکرم که این کار را با تمام انرژی قبول کرد.
محمدرضا باباگلی منتقد حاضر در جلسه متذکر شد:اگر ما ابزار درستی در دست نداشته باشیم یا ابزار ما کند باشد نه تنها نتیجه نمی گیریم بلکه اثر منفی هم خواهد داشت.
وی ادامه داد:به شخصه جایگاه منتقد را دراین ساحت نمی بینم.در هیچ یک از جشنواره های دنیا اینگونه نیست که منتقد در کنار عوامل فیلم بنشیند و در نمایش جشنواره ای فیلم و نه در اکران،به نقد اثر بپردازد،اگر شما حتی یک نمونه یه این شکل در دنیا دیدید من برای همیشه کار خود را رها می کنم.این ساحت متعلق به عوامل فیلم است. من یک بار روز گذشته فیلم را دیده ام اما در بدترین حالت تنها برای نوشتن یک فیلمنامه حدود ۶۰ روز زمان صرف می شود.حال یک منتقد تنها با یک بار دیدن آن چگونه می تواند در خصوص آن نظری عادلانه ارائه کند؟
این منتقد همچنین عنوان کرد: فکر می کنم اساس نقد بر کار مکتوب است و بر همین اساس نقد شفاهی را خیلی قبول ندارم.همه می دانیم که ساخت این نوع فیلم ها بسیار سخت است وقتی عوامل در چنین شرایطی کار می کنند خواه ناخواه در روند ساخت فیلم اتفاقاتی می افتد که مهم ترین آنها تعجیل است. به نظر می رسد این موضوع دراین فیلم هم دیده می شود که تاحدی طبیعی است اما علاوه بر ساخت،به نظر می رسد در فیلمنامه هم کمی شتابزدگی وجود دارد و شاید جا داشت با طمانینه بیشتری به آن پرداخته شود.
سعید ذهنی آهنگساز این فیلم هم با اشاره به شرایط ساخت«جشن تولد» و استرس و فشاری که روی عوامل فیلم بوده،اظهار کرد:پس از توافق با تهیه کننده و کارگردان با توجه به اینکه جغرافیا نقش مهمی دراین فیلم داشت موسیقی هم عامدانه به سمت آواهایی که تا حدی به عربی گرایش داشت سوق پیدا کرد.
وی ادامه داد:به هر صورت تمام تلاش خود را به کار گرفتم تا برای این فیلم موسیقی قابل دفاعی ساخته شود.
کارگردان«جشن تولد»در پایان صحبت های خود گفت:وقتی جانمان را کف دستمان گرفته و برای ساخت این فیلم رفته ایم، وقتی بیننده از سالن بیرون می آید و چشمانش خیس است،به هرحال ارتباط برقرار شده است.درخواست من این است که این فیلم را با فیلم هایی که در داخل کشور و در فضایی مثل کافه ها ساخته می شوند قیاس نکنید.
وی در پایان افزود:امیدوارم فیلمسازان بزرگتر اگر جراتش را پیدا کردند بروند آنجا و فیلم های خیلی بهتر بسازند و آنگاه من اولین نفری هستم که دست آنها را خواهم بوسید.
