به گزارش ارتباطات و اطلاع رسانی سی و چهارمین جشنواره فیلم فجر، محمدعلی حسیننژاد ابتدا توضیحاتی درباره موضوع جلسه ارائه داد و اظهار کرد: در شرایط کنونی وضعیت ما با تحولات عمیق و پرشتاب مواجه است و پیشبینی آینده بسیار سخت است. اما با تمرکز بر “روندها” شما میتوانید در حوزه حرفهای وسیاست گذاری برنامهریزی بهتری داشته باشید. سپس قدرت خلاقه است که میگوید باید در کدام مسیر حرکت کنیم؛ بنابراین توجه به روندها بیشتر از توجه به پدیدهها اولویت دارد.
او افزود: در سطح کلان، مرزهای جغرافیایی در دنیای ارتباطات مفهوم خود را از دست داده اند. محدودههای قومی و ملتها نیز مثل گذشته معنا نمیشوند و این درهم آمیزی و عدم وجود مرزها رو به گسترش است. به این ترتیب در آیندهای نزدیک هر فرهنگی در چهارگوشه جهان وجود خواهد داشت.
این تهیهکننده به حوزه فرهنگ و هنر اشاره کرد و گفت: اقتصاد صنایع خلاق (تولید و عرضه محتوا) مثل فیلمها نقش مهمی در اقتصاد ملی ایفا خواهند کرد. اقتصاد این صنایع به زودی جزء مهمی از اقتصاد ملی کشورها خواهد شد. زمانی کمپانیهای هالیودی تسلط زیادی در این بخش داشتند اما کمکم بازیگران جدید وارد شدهاند و نقش اصلی را به دست میگیرند. بعضی کشورها از این جریان غافل هستند که در صورت ادامه نقش خود را از دست میدهند. تولید مشترک بینالمللی آثار سینمایی در این جهت تقلی میشود که در آینده بسیار بیشتر خواهد شد.
حسیننژاد درباره تمرکز منطقهای فعالیتهای خلاق بیان کرد: ترکیه در منطقه ما یکی از کشورهایی است که تلاش میکند نقطه تمرکز تولید سریال های تلویزیونی آثار سینمایی باشد. امارات هم با راهاندازی جشنواره ها سعی کرد نقطه تمرکز باشد اما به دلیل پیشینه اندک موفق نخواهد شد. در ایران هم پیش از دولت گذشته تلاشهایی آغاز شد اما بهرغم آنکه پیشینه، امکانات و ظرفیت متفاوتی داشتیم در ادامه ناموفق ماندیم.
او به تغییر «شیوههای بازریابی» و «بازارهای جانبی» اشاره کرد و گفت: روند شناخت مخاطب و محتوای مورد علاقهاش تکتک صورت میگیرد که در نسخههای اولیه آن در «نت فلیکس» و «آمازون» قابل مشاهده است. در این روش به محض انتخاب یک محصول؛ پیشنهادهای مشابهی برای شما مطرح میشود که توسط گروهی در حال بررسی است و به این ترتیب تولیدکنندگان نفر به نفر از سلیقه مخاطب مطلع میشوند.
این تهیهکننده با بیان اینکه «تولید و توزیع محتوا امروزه به پدیدهای اجتماعی بدل شده است»؛ توضیح داد: در این روش جامعه هدف محصولات فرهنگی خودبهخود به تبلیغ کننده آثار موسیقی، سینمایی یا هر محصول فرهنگی دیگر تبدیل میشوند. در فیلمهای مستند؛ سازمانها و نهادهای مرتبط با موضوع فیلم این بازریابی را به شکل پدیده اجتماعی برعهده گرفتهاند.
او ادامه داد: در آینده نزدیک شبکههای تولید و ارائه آنلاین آثار جایگزین شبکههای کابلی، سینما و تلویزیون خواهد شد که عرضه فیزیکی فیلم را از بین میبرد. همچنین با تغییر گرایش تماشای فیلم نسبت به گذشته دیگر دلیلی برای تماشای هر فیلمی در سینما وجود ندارد و گرایش به ساخت آثار پر زرق و برق بر همین اساس اتفاق میافتد.
نماینده شرکت Mavshak سوئد: رسانههای آنلاین پخش فیلم و سریال را تصاحب میکنند
رابرت ساندکویست درباره تغییر عادات تماشای فیلم توضیح داد: آنچه در ذائقه مخاطب امروز اتفاق میافتد گفت: چیزی که خیلی مشخص به نظر میرسد تاثیرگذاری ابزارهای متحرک بر عرصه رسانه است و موبایل در این میان مهترین کارکرد را دارد. یک تلویزیون بزرگ پنجاه اینچ در منزل من قرار دارد اما وقتی فرزندان به منزل میآیند در برابر آن مینشینند و از طریق موبایل فیلم و سریال تماشا میکنند. مردم دیگر به تماشای برنامههای برنامهریزی شده علاقهای ندارند و میخواهند هر زمان دوست داشتند برنامهای را تماشا کنند؛ بنابراین برنامهسازی باید به این سو حرکت کند.
او افزود: با تولد نسل جدید تماشاگران، شاهد کمحوصلگی آنها هستیم و به همین دلیل سریالها کوتاهتر شدهاند. یا مثلا در عرصه فعالیتهای خبری؛ خبر باید بسیار کوتاه باشد چون خوانندگان مطالب بیشتر از چند خط را نمیخوانند.
عضو کمپانی mavsahk خاطرنشان کرد: این تغییر عادتها در مصرفکننده قطعا تغییر رویه در توزیع را بوجود میآورد. همه میدانیم محتوا ابتدا باید ساخته و سپس توزیع شود اما کمپانیهای امروز خودشان این دو نقش را برعهده گرفتهاند و شبکههایی مانند «نتفلیکس» یا «اپل تیوی» که دارد در این بخش فعال شود.
او تصریح کرد: همچنین نحوه توزیع از طریق تلویزیون روز به روز کاهش مییابد و امروزه ارتباطات رسانهای مردم از طریق اینترنت شکل میگیرد.
ساندکویست در ادامه نشست به شیوههای نوین بازاریابی اشاره کرد و گفت: فروش آثار سمعی و بصری از عرضه در سینما به خرید دیویدی، اجاره فیلم و تماشای آنلاین تغییر کرد و امروزه مخاطب میتواند با پرداخت آبونمان ماهانه به محتوای مورد علاقهتان دسترسی داشته باشد. تعداد این افراد در سوئد به شدت رو به افزایش است که طرفداران بیشتری را به همراه میآورد.
او با ارائه آماری از تعداد مخاطبان شرکت «نتفلیکس» و میزان محتوای تولید شده دراین شبکه، گفت: ۷۵ میلیون نفر عضو مشترک دارد و شش میلیون نفر در یک فصل اخیر به آن اضافه شده است. ۴۲ میلیارد و پانصد میلیون ساعت توسط مردم دیده شده، ۳۷ درصد از ترافیک اینترنتی آمریکا را اشغال کرده وبرای دسترسی ۵۵۰ میلیون مصرف کننده جدید آماده میشود. این شبکه در سال ۲۰۱۶ فقط ۶۰۰ ساعت برنامه به محتوای خود اضافه کرده که از این طریق میلیونها دلار درآمد نصیب تهیهکنندگان شده است.
عضو کمپانی مَوشاک بیان کرد: زمان اعلام شده معادل ۲۱۲ روز اکران فیلم در سینماها محسوب می شود و این نشان میدهد نت فلیکس به تنهایی یک سینمای بزرگ است.
ساندکویست در پایان این نشست درباره فعالیتهای کمپانی مَوشاک و برنامههای این کمپانی برای گسترش در کشورهایی مانند ایران توضیحاتی ارائه داد.
علیرضا شجاعنوری: فقط به فکر تولید در داخل مرزها نباشیم
علیرضا شجاعنوری درباره اهمیت روابط بینالمللی در این عرصه گفت: همانطور که اشاره شد مرزها در حال از بین رفتن است و ساخت فیلم تنها برای تماشاگر ایرانی معنا ندارد. مرزها در حال از بین رفتن است و اینترنت شرایط متفاوتی را حاکم کرده است. درست است که صاحب محتوا حرف اول را میزند اما فرهنگ شراکت در دوره جدید اهمیت بسیاری زیادی دارد.
او افزود: اگر میخواهیم اثر هنری زندگی مستمر داشته باشد هیچ راهی جز برقراری ارتباط با تماشاگر و مخاطب خارج از کشور ندارد. به زودی در شرایطی قرار خواهیم گرفت که وقتی میگوییم ایرانی، افرادی در سراسر جهان تا قطب شمال را شامل شود.
شجاعنوری تصریح کرد: اگر قرار بود شرکتهایی مانند نت فلیکس به مرزهای کشور مبدا محدود بماند تا به حال از میان رفته بود؛ مانند بسیاری از کمپانیها که قطعا پیش از این شرکت فعال شدند اما نامی از آنها باقی نماند. امروزه دیگر کسی تصور رقابت با نتفلیکس را در سر ندارد و تنها به دنبال محل تازه درآمدزایی میگردد.
این هنرمند گفت: در حال حاضر باید به فکر شناخت مخاطب و نحوه برقراری ارتباط با آنها باشیم. آمریکا و چین بواسطه برقراری ارتباطهای بینالمللی مغازههای دو نبشی در بازارهای بینالمللی برای خود فراهم کردهاند. ما اگر از این ابزار و امکانات یک دیو دو سر نسازیم؛ در صورت برقراری ارتباط با جهان می توانیم به جایگاه خود دست پیدا کنیم.
سعید رشدیان (رئیس انجمن تهیهکنندگان سینمای مستند ایران) نیز درباره تاثیر این ابزارها بر سینمای مستند ایران گفت: دوستان مستندساز به این نکته توجه دارند که تولید و ارائه آثار مستند محدودیتهای زیادی وجود دارد؛ اما ولین پرسش هر تماشاگری این است که چگونه میتواند به این فیلمها دسترسی پیدا کند. اگر بتوانیم از این طریق امکان بیشتر دیده شدن را برای علاقهمندان به مستند فراهم کنیم ظرفیتهای جدیدی بوجود میآورد.
او افزود: امروز با امکانات کم به کیفیت بالا دست پیدا میکنیم و در سال آثار مستند بسیار زیادی تولید میشود. بسیار امیدوار هستم که طی چهارسال آینده به این شکل با مشکل توزیع فیلمهای مستند مواجه نباشیم و فیلمسازان ما به تماشاگرانی خارج از مرزها دست پیدا کنند.