به گزارش ارتباطات و اطلاع‌رسانی سی و چهارمین جشنواره فیلم فجر نشست نقد و بررسی فیلم سینمایی «کفش‌هایم کو؟» با حضور کیومرث پوراحمد کارگردان، علی قائم مقامی تهیه‌کننده، علیرضا زرین‌دست فیلمبردار، میثم مولایی تدوینگر، فردین خلعتبری آهنگساز، رضا کیانیان، مجید مظفری و مینا وحید از بازیگران این اثر سینمایی برگزار شد.
«هنوز آلیس» مرا تحت تاثیر قرار داد
کیومرث پور احمد درباره شکل گیری تازه ترین اثرش گفت: در سفر که بودم کتاب تازه ای به نام«هنوز آلیس» را می خواندم، در فصل دوم این کتاب جمله ای بود که می پرسید: «مامان حالت خوبه؟» و همین جمله آنچنان مرا به یاد مادرم انداخت که منقلب شدم و با صدای بلند گریه کردم.
وی افزود: البته باید بگویم از این کتاب دو ترجمه وجود دارد و ترجمه شهین احمدی بهترین ترجمه این کتاب است که من آن را خواندم.
کارگردان فیلم «کفش هایم کو؟» با اشاره به این که کتاب «هنوز آلیس» را می توان در چند ساعت خواند، تاکید کرد: اما این کتاب آنقدر خواندنش لذت بخش بود که من آن را در مدت یک ماه خواندم. همین اتفاق باعث شد تا به سراغ پزشک مادرم، مهین نورزویان بروم و در مورد ابعاد مختلف بیماری آلزایمر با او صحبت کنم.
وی ادامه داد: قرار بود برای مجله فیلم یادداشت بهاریه بنویسم، همین موضوع را مد نظر قرار دادم و درباره پیرمردی نوشتم که مبتلا به آلزایمر شده و در شب عید تنها می ماند. آن یادداشت هم تحت عنوان «کفش هایم کو؟» در مجله چاپ شد. بعد از آن بود که تصمیم گرفتم درباره این موضوع فیلم بسازم.
پوراحمد درباره نقش مینا وحید عنوان کرد: از روز اول قرار بود این نقش را باران کوثری بازی کند اما بعد از آن تصادف هولناکی که اتفاق افتاد، عملا حضور او منتفی شد. تا این که آقای قائم مقامی درباره بازیگر جدیدی در فیلم علیرضا رئیسیان با من صحبت کرد.
وی ادامه داد: وقتی او به دفتر ما آمد، عین این بود که بیتا (بازیگر فیلم کفش هایم کو) صبح از آمریکا آمده باشد. فقط یک تماس با علیرضا ریئسیان گرفتم و با او درباره اش صحبت کردم. من دوست نداشتم مینا لهجه داشته باشد، چون دختران خودم سی سال است که در آمریکا زندگی می کنند و لهجه ندارند، فقط کلمه کم می آورند.
این کارگردان همچنین درباره تدوین «کفش هایم کو؟» گفت: میثم مولایی بر سر کار مانی حقیقی بود برای همین با او تماس گرفتم و پرسیدم مولایی چگونه است؟ آیا زیاد بحث می کند؟ حقیقی هم گفت که بله بحث می کند اما کارش خوب است.
وی افزود: اما واقعا خلاقیت و کار میثم مولایی حیرت انگیز بود. باید بگویم بعد از چهل و چند سال این اولین بار است که رد پای مونیتور در کار من دیده می شود.
هنوز سر بینی ام جوش میزند
رضا کیانیان، درباره حضورش در فیلم پوراحمد گفت: یکی از اخلاق های خوب مرحوم خسرو شکیبایی این بود وقتی بازیگر کم تجربه ای در مقابلش قرار می گرفت با او دوستی را آغاز می کرد، گویی سال هاست که با هم دوست هستند. من همین همین کار را می کنم، چون می دانم که می توانم برای بازیگر جوان مثل خسرو یک تکیه گاه باشم و معتقد هستم هر چقدر نقش مقابلم خوب بازی کند، من دیده می شوم و بالعکس.
وی افزود: ۹۰ درصد نقش هایی که تاکنون بازی کرده ام، منفی بوده. اما من تمام تلاشم را کردم تا اگر نقش منفی بازی می کنم به آن کمی مثبت بودن بیافزایم یا بلعکس. چون نمی خواهم بگذارم نقش تخت بماند و بیننده را درگیر نکند. کاری می کنم که تماشاگر آن شخصیت منفی را درک کند و ببخشد.
کیانیان ادامه داد: از این شگرد در این فیلم آقای پوراحمد به شکل دیگری استفاده کردم. نقش حبیب در این فیلم خیلی تلخ و سنگین است. من خودم از فیلم تلخ خوشم نمی آید، چون در دنیا اینقدر تلخی هست که نمی خواهم من هم یکی به آن اضافه کنم. شیرینی که به این نقش اضافه کردم باعث می شود مخاطب گاهی لبخند بزند. البته من هر کاری می کنم قبلا با کارگردانم درباره آن صحبت می کنم، هر چند که با آقای پوراحمد مدت هاست که به زبان مشترکی رسیدیم.
وی همچنین با اشاره به مشاوره های پزشک راهنمای فیلم تاکید کرد: در بیماری آلزایمر ارتباط نورن ها قطع می شود و این باعث می شود افراد آلزایمری ارتباط بین واقع و اشیاء را متوجه نشوند. همین آنها را گیج می کند. برای همین است که در مقابل افراد جدید واکنش متفاوتی دارند. اما گاهی به دلیلی که علم هم هنوز نمی داند ارتباط بین این نرون ها برقرار می شود و آنها افراد را می شناسند. بنابراین نباید فکر کنید که در آن لحظات سر کار رفته اید.
بازیگر فیلم«کفش هایم کو؟» با اشاره به این که هنوز مانند روز اول بازیگری اش در هنگام شروع فیلمبرداری هر فیلمی اضطراب دارد، گفت: من همیشه روز اول فی
فیلمبرداری روی بینی ام جوش می زنم و همه گریمورها می دانند که باید آن را پنهان کنند. چون برای بازی در نقش های جدید اضطراب دارم و نمی دانم چه سرنوشتی پیدا می کند. البته جوش من بر سر این فیلم بیشتر از همیشه طول کشید تا خوب شود.
عادت ندارم فیلم متوسط بازی کنم
مجید مظفری عنوان کرد: من فیلم متوسط بازی نمی‌کنم و زمانی هم متوجه شدم که با مسئولین ارشاد دولت قبلی نمی‌توانم کار کنم، هشت سال در سینما نبودم و از این فضا کناره‌گیری کردم و بیشتر در تلویزیون حضور داشتم.
وی ادامه داد: در زمان «مسافران» هم بعد از دو سالی که فعالیت نکردم، در کار آقای بیضایی حاضر شدم. بعد از اینکه این دولت بر روی کار آمد، نشانه‌هایی را دیدم که می‌توان کار کرد. من بعد از سه ماه که با اکسیژن در خانه زندگی می‌کردم، آقای ایوبی و آقای فرجی شبکه اول بدون عکاس و خبرنگار به من سر زدند و متوجه شدم که دوباره حضور دارم و حتی در جشنواره فیلم‌های یاس برای من بزرگداشت گرفتند که اتفاق خوبی بود. ارتباطی که در این مدت با آقای پور احمد شکل گرفته بود، باعث شد در این کار حضور داشته باشم.
لهجه را به نقش اضافه کردم
مینا وحید با اشاره به این که پیش از «کفش هایم کو؟» در فیلم «دوران عاشقی»علیرضا رئیسیان و سریال «شهرزاد» بازی کرده گفت: به پیشنهاد آقای قائم مقامی بود که من در این فیلم بازی کردم. اول با من تماس گرفتند و بعد که به دفترشان رفتم، آقای پوراحمد گفت من بیتایی هستم که در ذهنش داشته است.
وی افزود: ما در حد دو سه جلسه با هم درباره نقش صحبت کردیم تا شناسنامه اش در بیاید. قرار نبود لهجه داشته باشم اما من بعد از صحبت با آقای پور احمد چند ساعت با دوستی که در خارج از کشور زندگی می کند صحبت کردم و با آن لهجه ای که از او برداشت کردم به دیدار آقای پور احمد رفتم و او هم داشتن این لهجه را پسندید.
وحید تاکید کرد: آقای کیانیان از روز اول فیلمبرداری بدون این که قبلا با هم صحبت کرده باشیم، به من کمک می کردند و با هدایت های او این رابطه به خوبی در آمد.
در زمان کم فیلم را به نتیجه رساندیم
علی قائم‌مقامی در ادامه این نشست درباره انتخاب مینا وحید برای فیلم عنوان کرد: در ابتدا خانم باران کوثری برای این نقش انتخاب شده بود که به دلیل تصادف نتوانست در کار حضور داشته باشد، بعد از آن خانم وحید انتخاب شدند که بعد از چند جلسه انتخاب شدند.
وی در ادامه افزود: ما طرح این فیلم را داشتیم که البته طر ح خامی بود و بعد که پروانه ساخت گرفتیم و کل کار در ۳۳-۳۴ جلسه فیلمبرداری شد و این خیلی مدت زمان کمی برای کار است و آقای پور احمد از افرادی است که پلان اضافه‌ای نمی‌گیرد. فیلم هم روزی ۱۰ ساعت فیلمبرداری داشتیم که کارگردان دقیق می‌دانست چه چیزی می‌خواهد و مجموعه‌ای از افراد حرفه‌ای در کار جمع شده بودند تا فیلم به نتیجه برسد.
روح آرام پوراحمد ما را تحت تاثیر قرار داد
فردین خلعتبری درباره آهنگسازی این فیلم تصریح کرد: آقای پوراحمد در تمام مراحل ساخت موسیقی در کنار من بود و فکر می کنم سبکی حضور او به همه گروه فیلمبرداری سرایت کرده است.
وی افزود: همین دیشب در زمان نمایش فیلم هم، گروه آرامش بسیاری داشتند و این به خاطر روح آرام پوراحمد بود. او با همه فیلم هایش زندگی می کند، حتی آنهایی که دوست داشته نشده و به این فکر می کند که چرا این اتفاق افتاده است. خوشبختانه پوراحمد دچار آلزایمر نمی شود و گذشته اش را فراموش نمی کند. او همیشه نظراتش را بی پرده بیان می کند و هر اتفاق خوبی که افتاده تقصیر اوست.
این آهنگساز معتقد است این فیلم می توانست در بازی و قصه اغراق شده تر باشد. او عنوان کرد: من از روز اول گفتم که ما نیاز در بیشتر صحنه ها نیاز به ملودی داریم.
فضای ایرانی در فیلم بسیار دیده می‌شود
شاهرخ دولکو که منتقد این جلسه بود، با اشاره به اینکه کیومرث پوراحمد ملودرام‌هایی که مخلوطی از غم و شادی را در خود دارد را به تصویر می‌کشد، عنوان کرد: برای تحلیل فیلم باید بگویم که استراتژی فیلم‌ساز بسیار مهم است که چطور می‌خواهد فیلمی را به بیننده ارائه دهد.
وی ادامه داد: کارگردان با توجه به اینکه فضای فیلم در ایران می‌گذرد، برای اینکه وارد آن شود، به این موضوع که خانواده مهم‌تر از فردگرایی است، توجه زیادی می‌کند و شرایط کسی که آلزایمر گرفته را در خانواده به تصویر می‌کشد و اینکه خانواده چطور برخورد می‌کند و چطور با آن کنار می‌آید.
علیرضا زرین‌دست در بخشی از این نشست با تاکید بر اینکه حضور چراغ روشن در فیلم‌های دنیا بسیار دیده می‌شود، اظهار کرد: ساختار شخصیت تصویری فیلم است
میثم مولایی نیز در این نشست تاکید کرد: تدوین اولیه فیلم در زمان فشرده‌ای اتفاق افتاد، اما در ادامه باز روی آن کار کردیم. در بعضی قسمت‌ها فیلم رئالیستی است، در بعضی قسمت‌ها شخصیت محور است و برای اینکه هیچ‌کدام از این‌ها بیرون بزند، باید کار می‌کردیم که به دلیل داشتن مواد خام اولیه خوبی که داشتیم توانستیم از این چالش رهایی پیدا کنیم.
وی همچنین اشاره کرد: کیومرث پوراحمد جسارت بالایی دارد و اصلا تفاوت سنی که بین ما هست در کار احساس نمی کردم.
