این روزها، بحث حضور اهالی رسانه و منتقدان در جشنواره فیلم فجر و سینمای رسانههای گروهی، بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته است. روزهایی که اهالی رسانه درگیر ثبتنام برای حضور در سینمای رسانهها هستند و همزمان، بحثهایی درباره طرح جدید روابط عمومی جشنواره برای جلوگیری از ازدحام موجود در سالهای اخیر در سینمای رسانهها، به وجود آمده است. بر اساس این طرح، روابط عمومی جشنواره در کنار اتخاذ راهکارهایی جهت جلوگیری از حضور افراد متفرقه در این سالن، در صدور کارت نیز دقت بیشتری را اعمال میکند و به عنوان مثال از اعضای انجمن منتقدان خواسته تا یکی از آثار خود درباره جشنواره یا فیلم های به نمایش درآمده را نیز ارائه دهند. گروهی از دبیران سرویسهای فرهنگی خبرگزاریها و منتقدان در این زمینه نظر دادهاند.
احمد طالبینژاد: سالهاست که با فضای سینمای رسانهها بیگانهام!
احمد طالبینژاد منتقد سینما با اشاره به مصائب ازدحام در سینمای رسانههای جشنواره فیلم فجر در سالیان گذشته گفت: این ازدحام، قابل تحمل نیست و شاید به دلیل همین شلوغی و ازدحام باشد که من حدود هشت، نه سال است که در جشنواره شرکت نمیکنم. تعدادی از فیلمهای حاضر در جشنواره را لیست میکنم و بعدها در وقت مناسب تماشایشان میکنم. یکی دوبار هم که به اجبار به سینمای رسانهها رفتم، احساس کردم چقدر در فضا بیگانه هستم! افرادی را میدیدم که اصلا نمیشناختمشان.
او ادامه داد: راستش من و هم نسلانم، خاطرات خوشی از دوران طلایی جشنواره داریم. دوران جشنواره برایمان حکم پاتوقی داشت که سالی یک بار دور هم جمع میشدیم و در کنار هم فیلمها را میدیدم و جویای احوال هم میشدیم اما سالهاست که دیگر شاهد چنین فضایی نیستیم.
طالبینژاد گفت: مسئولان باید با تفکیک و ارزیابی افراد عضو شده، بتواند این شرایط را درست کند. من، هوشنگ گلمکانی، ایرج کریمی، عباس یاری و چند تن دیگر از بنیانگذاران انجمن منتقدان و نویسندگان بودیم. شخص من سالهاست که دیگر عضو این انجمن نیستم، با این که خود از پایهگذارانش بودهام! در تمام دنیا برای منتقدان و نویسندگان سینمایی، جایگاه و مرتبهای قائل هستند، اما در کشور ما از این اعتبار و جایگاه کاسته شده است…
او گفت: به هر حال سینمای رسانه باید برای اهالی رسانه باشد تا بتواند خاطرات خوش سالهای قبل را یادآوری کند. شخص من اگر چنین فضایی شکل بگیرد، قطعا دوباره به سینمای رسانه بازخواهم گشت!
آرش خوشخو: اگر هرس نتیجهبخش است باید انجام شود
آرش خوشخو روزنامهنگار و منتقد سینما گفت: باید شرایطی فراهم شود که هرکس در جایگاه مناسب و در سینمای خودش فیلمهای جشنواره فیلم فجر ببیند. حالا اگر این اتفاق با غربالگری و هرس درست میشود، باید آن را انجام داد.
«آرش خوشخو» در گفتوگو با ستاد خبری جشنواره فیلم فجر، درباره برنامه امسال روابط عمومی جشنواره فیلم فجر در ساماندهی اوضاع سینمای رسانههای گروهی، گفت: برکسی پوشیده نیست که تعداد حاضران در سینمای رسانهها هرسال افزایش پیدا میکند و این اتفاق خوشایندی نیست.
او گفت: معتقدم که سینمای مطبوعات و رسانههای گروهی باید تماشاگران محدودی داشته باشد، چراکه موضوع سینمای مطبوعات با سینمای مردمی فرق دارد. در این فضا فیلم باید از لحاظ کیفی و هنری بررسی شود. برای رسیدن به این نگاه باید تماشاگران یکدستی داشت و به ترکیب درستی رسید.
خوشخو در ادامه اظهار داشت: یک منتقد و نویسنده سینمایی باید در شرایط مناسب فیلم را ببیند. اینکه در سالن مطبوعات تودهای از افراد بنشینند که سلایق و نظراتشان نسبت به مفهوم فیلم و سینما یکسان نیست، اتفاق درستی نیست. بارها شده که فیلمی از نظر منتقدان و صاحباننظران، به عنوان یک فیلم خوب تأیید شده اما به دلیل اینکه سالن سینمای رسانههای گروهی مملو از افراد متفرقه بوده، فیلم مورد استقبال قرار نگرفته؛ همینطور عکساش را هم بارها شاهد بودهایم. فیلمساز باید در این سالن به ارزیابی کیفی برسد. ازدحام و شلوغی سالنها باعث میشود تا خبرنگار و منتقد نتوانند کارشان را درست انجام بدهند. به هر حال اگر فیلم در شرایط مطلوب دیده نشود، نمیتوان انتظار داشت درست هم تحلیل شود. باید شرایطی فراهم شود که هرکس در جایگاه مناسب و در سینمای خودش فیلم ببیند. حالا اگر این اتفاق با غربالگری و هرس درست میشود، باید آن را انجام داد.
شیما غفاری: سینمای رسانه های گروهی باید تعریف مشخص داشته باشند
سردبیر سینما و تئاتر خبرگزاری ایسنا با اشاره به این که وضع این طرح در روابط عمومی جشنواره سی و پنجم قطعا با توجه به فشارها و حاشیههایی که در سالهای اخیر درکاخ رسانهها شاهد بودهایم اتفاق افتاده، فکر میکنم این قانون موجهی است و خیلی زودتر از اینها باید وضع میشد.
این فعال رسانه افزود: در سالهای دورتر، سالن سینما برای اهالی رسانه جدا بود و از این بابت، به نظرم در سالهای اخیر برج میلاد، سالن اهالی رسانه نبوده است و مهمانهای جانبی زیادی داشته که از طرف نهادها و سازمانهای دیگر به این مکان به عنوان کاخ جشنواره آمدهاند و همین قضیه مشکلزا شده است. سینمای مطبوعات و رسانههای گروهی باید تعریف مشخصی داشته باشد و فقط افراد مربوط به رسانه در آن حضور داشته باشند. به همین دلیل معتقدم همانطور که برای منتقدان و خبرنگاران قانون تعریف میشود، باید برای افراد دیگر هم این قانون اعمال شود.
غفاری افزود: به نظرم کار دوستان در روابط عمومی جشنواره امسال، کار بسیار سختی است؛ چراکه باید در مقابل سفارش افراد متفرقه مقاومت کنند. البته اگر این مقاومت اتفاق بیافتد، خوشحالکننده است و فضای مطلوبی را در سینمای رسانههای گروهی رقم می زند.
کیوان امجدیان: این یک گام بزرگ است
مدیرکل فرهنگی خبرگزاری فارس گفت: هر ساله یکی از مشکلات که در دوران جشنواره شاهدیم، وجود کسانی است که نه خبرنگار هستند و نه منتقد! این اتفاق باعث نارضایتی اهالی رسانه میشود. به نظرم این کار شایستهای است که امسال در جشنواره فجر انجام میشود. هر منتقدی در طول سال قطعا یک نقد یا مطلب دارد و این انتظار عجیبی نیست.
او ادامه داد: اگر فیلمساز باشی، قابول قبول است که بگوید امسال فیلمی نساختهام، ولی برای منتقد، داشتن یک مطلب منتشر شده، خیلی طبیعی است که اگر نداشته باشد باید به منتقد بودنش شک کرد! البته صحبت من درباره پیشکسوتان و بزرگان نیست چون آنها شناخته شده هستند. ولی در مجموع این اتفاق مثبتی است. سینمای رسانه جایی است که فقط اهالی رسانه یعنی منتقدان و خبرنگاران کنار هم بنشینند و در فضایی مناسب فیلم ببیند و نقد کنند.
امجدیان با قدردانی از اقدام روابط عمومی جشنواره سی و پنجم در صدور کارت گفت: به نظرم این گام بزرگی است که جشنواره فجر برداشته است و باعث میشود جشنواره فجر نیز مانند جشنوارههای معتبر و بزرگ دنیا، فیلم در یک فضای تخصصی دیده شود. امیدوارم منتقدان و دیگراهالی رسانه هم از این قانون استقبال کنند.
او ادامه داد: این سئوال مطرح است که چرا ما در برابر هر قانون جدید، بدون اطلاع کافی و وافی مقاومت میکنیم؟ به نظرم بعد از برداشتن قدم اول در سالهای آتی میتوانیم رو به تخصصیتر شدن هم برویم؛ اینکه نشریات و خبرنگاران هم دسته بندی شوند و در واقع به راحتی با اختصاص کارتهای مختلف، میتوان این صنف را درجهبندی کرد تا هرکس متناسب با جایگاه و موقعیتش فیلم ببیند.
محسن آزرم: معنای داشتن کارت جشنواره چیست؟
محسن آزرم روزنامهنگار و منتقد سینمای ایران با اشاره به این که ازدحام و شلوغی در کاخ جشنواره سالهاست که به یک معضل بسیار آزاردهنده بدل شده، گفت: من اگر بخواهم برای دیدن فیلمی چهل و پنج دقیقه در صف منتظر بمانم ترجیح میدهم فیلم را نبینم! به هر حال من وقتی کارت جشنواره دارم، معنایش این است که میتوانم در شرایط مطلوب فیلم ببینم. مجموعهای مثل برج میلاد دوهزار صندلی دارد و همه کسانی که در آن حضور دارند اسمشان را میگذارند اهالی رسانه!
او در ادامه اظهار داشت: خبرنگار شاید بیست برابر منتقد زحمت بکشد اما باید در سینمای خودش فیلم ببیند. منتقدان باید در کنار هم باشند و فیلم ببینند. نمیشود انجمنی داشته باشیم که در آن هم منتقدان عضو باشند هم نویسندگان و خبرنگاران و… این افراد کارهایشان با هم فرق دارد. باید این تفکیک و جداسازی در انجمن اتفاق میافتاد که متاسفانه نیفتاده است. هرسال از سوی روابط عمومی برای کاهش ازدحام تمهیداتی اتفاق میافتد اما نتیجهاش تغییر نمیکند. راستش خیلی خوشبین نیستم که امسال هم تغییری را شاهد باشیم اما تفکیک و هرس خیلی قبلتر از اینها باید اتفاق میافتاد.