«ابراهیم ایرج‌زاد» کارگردان «تابستان داغ» گفت: این فیلم یک درام اجتماعی است که در آن به آسیب‌شناسی خانواده به عنوان کوچکترین نهاد اجتماعی پرداخته‌ام. مهمترین شاخصه‌ای که در «تابستان داغ» می‌توانم به آن اشاره کنم، قصه‌گو بودن فیلم است.
ابراهیم ایرج زاد فیلمساز جوان که در جشنواره سی و پنجم فیلم فجر با اولین ساخته سینمایی اش «تابستان داغ» حضور دارد، در کارنامه اش هفت فیلم کوتاه دارد. فیلمهای کوتاهی که در جشنواره های داخلی و خارجی حضور داشته و موفق به کسب جوایزی هم شده است. ایرج زاد درباره فیلم سینماییش می گوید:« دو سال برای مهیا کردن شرایط تولید اولین فیلم بلند سینمایی ام وقت گذاشتم. تلاشم این بود که در اولین گام سراغ قصه ای بروم که از دغدغه های شخصی ام می آید. این فیلم در ادامه فیلمهای کوتاهم هست. «تابستان داغ» یک درام خانوادگی است که در آن به آسیب شناسی خانواده به عنوان کوچکترین نهاد اجتماعی پرداخته ام. مهمترین فاکتوری که برایم مهم بود و باعث شد این داستانِ اولین فیلمم باشد، جدای از اهمیت موضوع، قصه گو بودنِ فیلمنامه پیام کرمی است.
ایرج زاد در پاسخ به این سوال که چرا در ایران تنوع ژانر نیست و فیلمسازان سراغ قصه هایی می روند که ریسک چندانی ندارد و آزمونش را پس داده گفت:«به نظرم برای جواب به این سوال باید به سرچشمه این اتفاق نگاه کنیم. در کشور ما به دلیل عدم وجود کمپانی، فیلمساز مجبور است تا بخش اعظمی از کارها را خودش عهده دار شود. در سینمای جهان کمپانی ها با سیاست گذاری که هر ساله دارند و بر اساس الگوهایی که فلسفه پشتش وجود دارد، سراغ ساخت فیلم می روند. در آنجا اشخاص متخصص همچون ایده پرداز و فیلمنامه نویسِ تحت استخدام وجود دارد که براساس سیاستهای کمپانی و در ژانرهای مختلف وارد عمل می شوند. یک کمپانی به طور مثال می خواهد تولیداتی در ژانر علمی –تخیلی داشته باشد؛ از این رو سراغ فیلمسازی می رود که در این زمینه می تواند با آنها همکاری کند. در ایران ماجرا عکس است. یعنی فیلمساز فیلمنامه ای دستش می گیرد و اول برای جذب سرمایه تلاش می کند و بعد سراغ تهیه کننده می رود. پس تمام ریسک انتخاب، به عهده فیلمساز است. البته تهیه کننده هایی هستند که از الگوی کمپانی های بزرگ پیروی می کنند اما در شکل محدود! فیلمساز برای اینکه بتواند به حیات حرفه ای اش ادامه دهد مجبور است، تا جای ممکن ریسک نکند. از طرفی در ایران ما با مشکل سالن روبه رو هستیم. اگر در طول سال ۱۰۰ فیلم ساخته می شود، در خوشبینانه ترین حالت، دو سوم فیلمها، موفق به اکران می شوند. جشنواره در ایران به عنوان یک ابزار تبلیغاتی محسوب می شود اما در سینمای هالیوود بسیاری از فیلمها، اصلا برای جشنواره ساخته نشده است. در این فیلمها جلب نظر مخاطب حرف اول را می زند. مثلا فیلمهایی در ژانر وحشت ساخته می شود که صرفا برای اکران ساخته شده است. به دلیل تعدد سالن، فیلمساز خودش را محدود نمی کند که فیلمی به اصطلاح جشنواره ای بسازد تا در جشنواره به چشم بیاید. در نسل جدید فیلمسازان جرقه هایی از پرداخت به ژانرهای مختلف وجود دارد اما از آنجا که حمایت نمی شود و الگو ندارد، فروکش می کند و خاموش می شود.
کارگردان «تابستان داغ» در ادامه درباره موضوع جذب سرمایه گفت: «همانطور که گفتم دوسال درگیر جذب سرمایه برای ساخت فیلمم بودم. پروانه ساخت فیلم برای سال گذشته بود اما از آنجا که حامی مالی در لحظات آخر پا پس کشید، نتوانستم فیلم را بسازم و پروانه ساختم را برای امسال تمدید کردم. خوشبختانه فیلم در بهترین شرایط ساخته شد که این مهم با حضور دوست قدیمی ام هومن بهمنش که از جان مایه گذاشت و حمایت خانم الهام فلاح و اعتماد و حمایت بی دریغ آقای جواد نوروزبیگی و گلچینی از بهترینها در گروه بازیگری و عوامل به وقوع پیوست. واقعیت این است که تمام زندگی من به سینما ختم می شود. زمانی که ۱۶ سال سن داشتم به هنرستان سوره رفتم و در دانشگاه سوره کارشناسی سینما خواندم. فکر می کنم اگر هزار بار دیگر هم متولد می شدم، کاری جز سینما نداشتم. در بیشتر فیلمهای کوتاهم، سرمایه گذار بودم. اگر کسی گرافیست باشد، می تواند با مدرک و رزومه کاری اش سراغ شرکت هایی که در این حوزه فعالیت می کنند برود و استخدام بشود اما در مورد سینما اینطور نیست. در سینما تنها در حوزه سینمای دفاع مقدس و هنر انقلاب، نهادهایی چون کمپانی مشغول به کار هستند. مثلا کسی که قصد ساخت فیلم در این ژانر را داشته باشد، به حوزه هنری یا انجمن سینمای انقلاب اسلامی و دفاع مقدس می رود. اما اگر قصد کنی در ژانر متفاوتی فعالیت کنی، کاری از پیش نخواهی برد. حضور کمپانی به نظرم برای جان بخشی به سینمای ایران واجب و ضروری است.»
ادغام بخش «نگاه نو» و «سودای سیمرغ»
این کارگردان با اشاره به تغییرات جشنواره امسال گفت: به نظرم هر تغییر یا تصویب قانونی باید داری یک فلسفه وجودی باشد. من با این ادغام بسیار موافقم به شرط اینکه برای این تغییر سیاست گذاری داشته باشیم تا بشود از آن حمایت کرد. زمانی که فیلمم را می ساختم، دورخیزم برای حضور در بخش مسابقه سینمای ایران بود. وقتی آیین نامه اعلام شد، از این تغییر خوشحال شدم چون معتقدم فیلم فارغ از اینکه کارگردان تجربه اولش بوده یا دهم، از لحاظ کیفی باید بررسی شود. تا سال قبل که سی و چهار دوره از جشنواره فیلم فجر می گذشت، جشنواره اصلا شبیه جشنواره ای نبود که این همه سال، قدمت دارد. مثلا در مورد کاخ رسانه؛ فیلمساز توقع دارد، فیلمش به لحاظ کیفی بررسی شود. پس طبیعتا در سالن باید اهالی رسانه، و منتقدان حضور داشته باشند اما متاسفانه هرساله جمعیت کثیری را می بینیم که اصلا ربطی به سینما ندارند! امسال که همت دوستان را برای حضور افراد متخصص در کاخ رسانه را می بینم، بسیار خوشحال ام. از سوی دیگر معتقدم سالن نمایش بسیار تاثیر دارد. سالن برج میلاد، برای برگزاری همایشها ساخته شده است و اصلا برای نمایش فیلم مناسب نیست. همانطور که برای تئاتر یا کنسرت، بر اساس مقتضایات موضوع سالن ساخته شده، برای سینما هم باید این کار را انجام داد. تغییرات بسیاری در مسیر اصلاح شرایط اتفاق افتاده است؛ زمانی باید به آقای حیدری دست مریزاد گفت که ببینیم این اتفاقات و تغییرات تا اختتامیه اجرایی می شود. وقتی هنرمندان عزم راسخ ایشان را ببینند قطعا از ایشان حمایت می کنند و پای دبیرشان می ایستند چون مهمترین نکته در مورد کارایی دبیر جشنواره، ثبات نظر در دوره مدیریتی اش است. امیدوارم حداقل یک دوره پنج ساله برای شان تثبیت شود و بر اساس عملکردشان قضاوت شوند. در جشنواره ای با این قدمت دیگر جای آزمون و خطا نیست. تا اینجا که تمام ذهنیتها در مورد آقای حیدری مثبت بوده است. اگر این تغییرات و نگرش در مورد کاخ رسانه و مطبوعات هم اعمال شود و ایشان متفاوت عمل کنند، نیت خیرشان اثبات و بازخوردش از طرف هنرمندان به گوش رسانه ها می رسد. اگر فیلمساز و اصولا عوامل یک فیلم که برای کارشان وقت و انرژی گذاشته اند از سوی برگزار کننده احترام ببیند، قطعا احترام خواهند گذاشت.»
اکران عمومی یا دیده شدن در جشنواره
ایرج زاد در ادامه گفت: برای من اکران موفق بسیار مهم است. چون اصل اول سینما جذب مخاطب است. بر کسی پوشیده نیست که اقبال در جشنواره، به موفقیت در اکران هم می انجامد. این دو لازم و ملزومند و نمی شود منکرش شد.
یک پیشنهاد به دبیر جشنواره
کارگردان «تابستان داغ» در پایان خطاب به دبیر جشنواره فیلم فجر گفت: کاش ایشان بتوانند از اراده و نفوذی که دارند استفاده کنند تا کلنگ افتتاح یک کاخ جشنواره که در آن معیارهای درست فیلم دیدن رعایت شده، بخورد. در برج میلاد اصلا استاندارهای سالن برای فیلم دیدن رعایت نشده است و اصولا معماری از هیچ وجهی متناسب با یک کاخ جشنواره نیست. اگر ایشان طرح مساله کنند، به خاطر نیاز مبرم و وجود جشنواره های متعدد در طول سال، ساخت چنین مکانی بسیار حیاتی است. قطعا این قدم، از طرف هنرمندان حمایت می شود و همه پشتش می ایستند. درست نیست اصحاب قلم و رسانه و صاحبان آثار در یک فضای با معماری غلط، برای نمایش فیلم به تماشا و قضاوت یک اثر بنشینند.
سی و پنجمین جشنواره فیلم فجر به دبیری محمد حیدری بهمن ماه سال جاری برگزار می‌شود. اخبار، مطالب، عکس‌ها و ویدئوهای جشنواره علاوه بر سایت، از روی کانال رسمی جشنواره فجر به آدرس http://telegram.me/fajrfilmfest35 قابل مشاهده است.
