دبیر سی و پنجمین جشنواره فیلم فجر با اشاره به شاخصههای مردمی بودن این رویداد سینمایی، گفت: جشنواره فیلم فجر باید به یک ساختار ثابت دست یابد.
به گزارش ستاد خبری جشنواره فیلم فجر، سیدعلی ضیاء در پنجاهمین روز از اجرای برنامه صبحگاهی شبکه یک، صبح امروز دوشنبه ۲۷ دی ماه میزبان محمد حیدری دبیر سی و پنجمین جشنواره فیلم فجر بود و با او درباره مسائل مختلف پیرامون این جشنواره گفتگو کرد.
بنا بر این گزارش، حیدری در پاسخ به اینکه چرا جشنواره فیلم فجر در ادوار مختلف با تغییراتی روبهرو شده و حتی برخی دبیران جشنواره تا به حال به تغییر شکل سیمرغ و جایزهای که جشنواره با آن شناخته میشود اقدام کردهاند، بیان کرد: جشنواره فیلم فجر با توجه به اینکه ساختار ثابتی ندارد، فاقد شورای سیاستگذاری ثابت است و همین قضیه سبب میشود که دبیران جشنواره، در مقاطع مختلف دست به تغییراتی در جشنواره بزنند. ما باید ساختار ثابتی را برای جشنواره لحاظ کنیم و یک ساختمان اصلی برای جشنواره داشته باشیم. تا به حال سی و چهار دوره از جشنواره فیلم فجر برگزار شده و در برخی از این دورهها هم دبیران محترم سلایق خود را اعمال کردهاند.
به گزارش روابط عمومی برنامه «فرمول یک»، حیدری در این باره که خودش چه انتقادی به جشنواره دارد، گفت: جشنواره فیلم فجر برای مردم خیلی مهم است و جذابیت زیادی دارد. بخش عمدهای از فیلمهای ما در این جشنواره رونمایی میشود. بخشی از انتقاد وارد شده به جشنواره این است که همه آورده و سرمایه سینمای ما در این ایام دیده میشود. بسیاری از جشنوارههای بزرگ دنیا این کار را نمیکنند و بهترین فیلمهای سال را به جشنوارههایشان میآورند اما نقدی که به جشنواره فیلم فجر وارد میشود، این است که سرمایههای اصلی سینمای ایران در مدت خاص رونمایی میشود. یعنی به گونهای که انگار به مالمان آتش زدهایم، همه فیلمها را در یک فرصت ۱۰ روزه میبینیم اما این خطر وجود دارد برخی فیلمها به دلیل این سیاستی که از قبل گذاشته شده (سیاستی که بر مبنای آن فیلمهایی که در جشنواره حضور داشتهاند، در چرخه اکران قرار میگرفتند) از اکران بازبمانند. دبیر جشنواره فیلم فجر درباره درباره انتقاداتی که به بالا بودن تعداد جوایز جشنواره میشود، تصریح کرد: این نکته مهمی است و بسیاری از کارشناسان سینما این انتقاد را به جشنواره دارند. سال گذشته ما از تعداد جوایز کم کردیم اما به دلیل اینکه دو نگاه به جشنواره وجود دارد؛ اینکه آن را جشن سینمای ایران در دهه فجر از یک سو و جشنواره سینمایی ایران از سوی دیگر قلمداد میکنند. ما امسال در بخش داوری کار سختی داریم و سینماگران این انتقاد را داشتند که چرا فیلمها را در بخش مسابقه افزایش دادهایم. این انتقاد درستی است که هم جوایز زیاد است و هم تعداد فیلمهایی که برای مسابقه انتخاب میشوند شرایط را برای داوری دشوار میکند.
محمد حیدری در بخش دیگری از این برنامه، درباره این که بهترین دبیر جشنواره تاکنون را چه کسی میداند، گفت: از بین دبیرانی که از دوره اول تا سی و سوم بودهاند، کار «علیرضا رضاداد» را به دلیل ساختاری که برای جشنواره به وجود آورد، میپسندم.
درگیر کردن هنرمندان در جشنواره و حضور آنها در کاخ جشنواره سی و چهارم، نکتهای بود که ضیاء به آن اشاره کرد و حیدری دربارهاش توضیح داد: سال گذشته حضور هنرمندان سینما به رونق جشنواره کمک کرد. دوستان لطف داشتند و پیشنهادات ما را پذیرفتند. در بخش تبلیغات شهری هم حضور موثری داشتند و مردم را دعوت کردند. این اتفاق مبارکی بود و در سال گذشته ۶۰ درصد افزایش مخاطب در سینماها را داشتیم و ۹۸ سانس ویژه در ساعت ۳ بامداد تجربه کردیم که اتفاق خوبی است. هرچقدر مردم خوشحال باشند ما خوشحالتریم. کاری که انجام میدهیم برای مردم است و سرمایه سینمای ایران مردم هستند. وظیفه ما جلب مشارکت مردم در این رویداد هنری بزرگ است.
حیدری درباره برگزاری همزمان جشنواره در استانها گفت: انتقاد دیگری که به جشنواره وارد بود این بود که چرا فقط در تهران برگزار میشود. در حالی که این رویداد جشن بزرگ سینمای ایران است و مردم ایران هم سینمادوست هستند. البته فستیوالهای خارجی تعریفشده هستند، در یک شهر خاص برگزار میشوند و حتی گاه اسم جشنواره از روی همین شهر برداشت شده و رونق آن بسته به برگزاری جشنواره است. ولی ما چنین تعریفی نداریم. البته مثلا چند سالی است جشنواره فیلمهای ویدئویی یاس در رامسر برگزار میشود. میطلبد چنین موضوعی درباره دیگر جشنوارهها نیز نهادینه شود. ما جشنوارههای زیادی داریم که همه فقط در تهران برگزار میشوند. برگزاری جشنواره فیلم فجر در شهرستانها هم هزینه زیادی میطلبد اما تلاش کردیم همه مردم کشور را خوشحال کنیم و جشنواره همزمان در ۳۰ استان کشور هم برگزار شود. البته این جشنوارهها شامل نمایش همه فیلمها نمیشود و ما مجبوریم ۲۰ فیلم را در استانها نمایش دهیم.
حیدری درباره حضور فیلم اولی ها در جشنواره سی و پنجم توضیح داد؛ ۱۱ فیلم در بخش سودای سیمرغ فیلم اولی داریم و کارگردانهای فیلم اول از این بابت بسیار خوشحال هستند. سالیان گذشته به دلیل اینکه فیلمهای اول کم بودند، بخش جداگانه داشتند. سال گذشته بخش زیادی از جوایز را فیلمهای اول گرفتند. حالا این جوانها اعتماد بیشتری به جشنواره کردهاند و در مجموع ۴۴ فیلم، ۱۷ فیلم، آثار اول و دوم هستند که در کنار پیشکسوتان سینمای ایران قرار گرفتهاند. باید این واقعیت را بپذیریم که جوانها میآیند و نسل عوض میشود. البته پیشکسوتان همیشه مورد احترام هستند و خواهند بود اما سینمای ایران از این اتفاق استقبال میکند و آن را نوید خیلی خوبی برای سینمای ایران میداند. برخی هم شاید نسبت به این موضوع گارد داشته باشند که فکر نمیکنم تعداد زیادی باشند. در مجموع باید بپذیریم نسل جدیدی وارد سینما شدهاند که مردم آنها را میپذیرند و آنها هستند که قرار است از فیلمها استقبال و آنها را رد یا تایید کنند، چون سینما با مردم زنده است.
دبیر جشنواره فیلم فجر درباره اتفاق مثبت سال گذشته و استفاده از پردیس ملت برای حضور هنرمندان و خلاء وجود یک محل ثابت برای برگزاری جشنواره، گفت؛ این نقیصه وجود دارد که خود سازمان سینمایی و وزارت ارشاد جایی را به عنوان کاخ همه جشنوارهها در تهران داشته باشد. این نقیصه بزرگی است. فعالیتهای زیادی در برج میلاد برگزار میشود و برج با ما هم نهایت همکاری را دارد ضمن آن که امسال ما یک روز را به تعداد روزهای نمایش فیلمها در برج میلاد اضافه کردهایم. سال گذشته پردیس ملت را اضافه کردیم و مردم خوبمان در کنار هنرمندان فیلمها را دیدند. اتفاق خوبی بود که از آن استقبال شد. اتفاق خوبی که برای صاحبان فیلم میتواند بیفتد، دیدن اولین عکسالعمل مردم است.
وی در پاسخ به سوال ضیا درباره حواشی پیرامون اعضای هیأت انتخاب، اظهار کرد؛ هر سال مرسوم بوده که سه نفر از شورای پروانه نمایش در هیات انتخاب حضور داشته باشند. امسال شاید کسانی که از پروانه نمایش انتخاب شدهاند، به دلیل اینکه اعضای آن به تازگی تغییر کرده، غیرسینمایی به نظر بیایند؛ چهار نفر هم که از اهالی سینما بودند. از جمله دو تهیه کننده همچون دکتر حسیننژاد و سیدضیاء هاشمی. نرگس آبیار هم به عنوان کارگردان جوان سینمای ایران حضور داشت. جمال امید هم که کارشناس سینماست و سالیان سال است که در سینمای ایران حضور دارد و آشنا به همه آداب و رفتار سینما است.
وی ادامه داد؛ جشنواره فیلم فجر همزمان با دهه فجر برگزار می شود و باید سلایق مختلف در آن حضور داشته باشند. من در جلسات هیات انتخاب بودهام و دیدهام اعضا چطور با هم بحث میکنند برای اینکه یک فیلم حضور داشته باشد یا خیر. انتخاب از بین ۹۴ فیلم کار بسیار سختی بوده است و ما باید سبد سینماییمان را طوری بچینیم که پاسخگوی همه سلایق باشد. بحثهایی که درباره هیات انتخاب پیش می آید در هیچ کجای دنیا مرسوم نیست. خیلی ها می آیند و جشنواره را مقایسه می کنند اما درباره بخشهایی که به نفع نیست، صحبت نمیکنند. به راستی ساختار جشنواره ما شبیه هیچ جشنوارهای نیست. هیچ کجای دنیا هیأت انتخاب ندارند و آن را معرفی نمیکنند، ولی در کشور ما مرسوم بوده است. ما به این سمت رفتیم که مشاورانی برای انتخاب داشته باشیم که بتوانند سلایق مختلف را راضی نگه دارند.
دبیر جشنواره فیلم فجر درباره اینکه آیا امسال آثار بر اساس موضوعشان انتخاب شدهاند، ادامه داد؛ صرفا موضوع نمیتواند مهم نباشد. چون هیات انتخاب مجموع فیلمها را دیدهاند. ما برای جشنواره فجر و سینمای ایران فیلم انتخاب میکنیم. ما برای کشور خودمان فیلم میسازیم و قطعا آثار باید با ساختارهای سیاسی و اجتماعی باید همخوانی داشته باشد. موضوع در کنار کیفیت آثار مورد توجه قرار گرفته است. بخشی از این فیلمها، انتقادی و سیاسی بودهاند. امسال برای داوری بسیار دشوار است و تنوع خاصی در جشنواره داریم که شرایط را برای داوری سخت میکند.
حیدری در پاسخ به این سوال ضیا که چرا این مشکل برای فیلم کاناپه کیانوش عیاری به وجود آمد در حالی که در برخی سریالهای تلویزیونی مثل فیلم یوسف پیامبر هم از کلاه گیس استفاده شده، اعلام کرد: کیانوش عیاری از کارگردانان بزرگ سینمای ایران هستند و بسیار دوست داشتنی و نجیب. من عذرخواهی میکنم درباره ایشان صحبت میکنم. ایشان فیلمی را به جشنواره دادند که تا روز آخر محل بحث هیأت انتخاب بود. شاید درباره این فیلم نگاههای مختلفی از سوی مراجع تقلید و بخشهای مذهبی وجود داشته باشد. در گذشته «خانه پدری» هم نمایش داده نشد. درباره «کاناپه» هم هیات انتخاب نظرشان این بود که فیلم خوبی است اما باید دربارهاش تصمیم گیری شود و مورد بررسی دقیق تری قرار بگیرد. ما که نمیخواهیم فیلم به جشنواره بیاید و خدای ناخواسته توقیف شود. در زمان اندکی که وجود دارد، شورای پروانه نمایش و مراجع قانونی خود وزارت ارشاد تصمیم میگیرد و انشاءالله این فیلم نمایش داده خواهد شد.
وی درباره این که چرا فیلمهای شهرام مکری و کیوان علی محمدی و امید بنکدار به جشنواره راه پیدا نکردهاند، گفت: فیلمها جز مورد خاصی که به آن اشاره کردم، توسط جشنواره دیده شد. من این فیلمها را ندیدهام و نمیتوانم دربارهشان صحبت کنم. مکری از فیلمسازان جوان و موفق کشور است اما بالاخره بخشی از مرحله انتخاب نیز به نوع نگاه و سلیقه آدم ها برمی گردد و باید به این سلیقه ها احترام بگذاریم. من از مجموع انتخاب هایی که هیات انتخاب انجام دادند دفاع میکنم. بسیاری از فیلمها هم نزدیک به هم هستند و به لحاظ کیفی در یک مرحله قرار میگیرند.
حیدری همچنین بعد از پخش آیتمی که مربوط به نیم قرن غارنشینی یک ایرانی در شمال کشور بود، به شوخی گفت: من هم بعد از جشنواره باید بروم در غار زندگی کنم!
دبیر جشنواره فیلم فجر در این باره که آیا درست است که قرار بوده روی پوستر جشنواره تصویر زنده یاد کیارستمی بیاید اما خانواده او این موضوع را نپذیرفتهاند، گفت: اصلا چنین چیزی وجود نداشته است. ما از سال گذشته به علی حاتمی فکر کردیم و چند کار خوب درباره او انجام شد. امسال تصویر این چهره برجسته سینمای ملی ما، روی پوستر جشنواره حک شد و در تمام دنیا مرسوم است که از چهرههای برجسته فیلمسازی روی پوستر استفاده میکنند.
وی درباره اینکه حقوق دبیر جشنواره زیاد است یا کم، اظهار کرد: حقوق میلیونی هست اما هنوز میلیاردی و نجومی نشده است! در حوزه های فرهنگ از این خبرها نیست که از حقوق هایی که امروزه درباره اش صحبت می کنند و بعضا بزرگنمایی میشود داده شود. اگر عشق و علاقه نباشد کار بسیار سختی است. همه هدف من خدمت به سینمای ایران و مردم است. همه باید ریسکهایی کنیم و قدمهایی برداریم که میتواند اتفاقات خوبی را در آینده رقم بزند. باید کارهایی کنیم که در جشنواره فیلم و تئاتر فجر بتوانیم جمع زیادی از اهالی تئاتر و سلایق مختلف سینما را دور هم جمع کنیم.
حیدری در پاسخ به این سوال ضیاء که مهم ترین نگرانی پیش رویش چیست، بیان کرد: داوری جشنواره! این بخش خیلی مهمی است که همه استرس و دغدغه اش را دارند و ما دوست داریم واقعا در عدالت نسبی و شرایط خوب این اتفاق بیفتد.
دبیر جشنواره در پاسخ به اینکه فکر میکند آیا فرصت میکند فیلمی در جشنواره ببیند، گفت: بعید میدانم. سال گذشته ۵، ۶ فیلم را بیشتر نتوانستم ببینم اما امسال از مجموع ۴۴ فیلم، بخش زیادی را از قبل اینکه روی پرده بروند دیدهام.
وی در این باره که آیا برای حضور فروشنده در اسکار لابی کردهاید یا خیر، گفت: «فروشنده» آنقدر فیلم ارزشمندی است که احتیاجی به هیچ لابی ندارد. فرهادی از فیلمسازان بزرگی است که هنوز به لحاظ ایده جوان هستند و مردم و فستیوالهای دنیا از آثارشان استقبال زیادی می کنند.
سینماگر محبوبتان کیست؟ سوالی که حیدری پاسخ به آن را خیلی سخت توصیف کرد و گفت: سلیقه شخصی من اصغر فرهادی است.
چند فرزند دارید؟ حیدری گفت: دو پسر دارم؛ یکی ۱۷ ساله و دیگری ۷ ساله و پسر بزرگترم وارد سینما شده است.
وی درباره معاشرت های سینمایی و دوستان سینمایی اش اینطور گفت: به دلیل اینکه در این دو سال مسئولیت جشنواره را داشته ام، ارتباط سینمایی کمی دارم و بیشتر از نظرات دوستان در محیط کارم استفاده میکنم. من با بخش زیادی از هنرمندان سینما ارتباط و رفاقت دارم که البته این ارتباط در محیط شخصی نیست.
دبیر جشنواره فیلم فجر در پایان از برگزاری نشست خبری در چهارم بهمن ماه خبر داد و گفت: اول بهمن هم از مجموعه سیمرغ مردمی سال گذشته که در ۲۲ دوره پیش بودند، در قالب مجموعه «بر بال سیمرغ» رونمایی میکنیم. همچنین لازم می دانم از همکارانم در مجموعه روابط عمومی از جمله مسعود نجفی که بار سنگینی به دوش دارد، تشکر کنم.
در این برنامه، حیدری در مواجهه با این پرسش علی ضیاء که «شما از معدود هنرمندانی هستید که ۶ صبح بیدار میشوید»، گفت: اکنون شرایط سختی داریم چون به برگزاری سی و پنجمین جشنواره فیلم فجر نزدیک میشویم و قرار است اسامی هیأت داوران اعلام شود و…، از همین رو، ساعات کار ما بالا رفته است.