مهمانان برنامه این هفته شهر فرنگ که به جشنواره فیلم فجر اختصاص داشت، بر مدیریت دائمی دبیرخانه و مدیریت جشنواره تاکید کردند.
به گزارش ستاد خبری جشنواره فیلم فجر، برنامه شهر فرنگ شبکه خبر با اجرای حمیدرضا مدقق، امشب میزبان غلامرضا موسوی و تورج منصوری بود. در ابتدای برنامه حمیدرضا مدقق با اشاره به اینکه هفته گذشته به احترام حادثه دیدگان ساختمان پلاسکو برنامه شهر فرنگ پخش نشد، به نزدیکی جشنواره فیلم فجر و تقدیر شوندگان آن اشاره کرد و گفت: تهیهکنندگی در سینما کاری حرفهای است. به معنای دقیق میتوان این کار را در حوزه مدیریت و برنامهریزی دید و از طرفی مدیر فیلمبرداری کاری میدانی است.
غلامرضا موسوی در پاسخ به اینکه اگر منصفانه نگاه کنید تهیهکنندگی سختتر است یا فیلمبرداری، عنوان کرد: فکر میکنم این سوال خیلی جدی نیست و دو شغل متفاوت است. فیلمبرداری کار سختی است که اگر به همراه کارگردان کمکمان کنند فیلم راحت تولید میشود و اگر این دو دچار مشکل شوند، فیلم دچار مشکل میشود. یکی از حرفههای اصلی ما مدیریت تولید فیلم است. پس بنابراین مدیر فیلمبرداری و تهیهکنندگی هر کدام تعریف ویژهای دارند.
تورج منصوری نیز در ادامه این سوال، اظهار کرد: وقتی صحبت از سختی و آسانی میکنیم، کسانی که از بیرون میبینند فکر میکنند شبیه تفریح است؛ در حالی که از داخل کار طاقت فرسایی است. تحمل بیخوابی، سختی کار و تکرارها سخت است اما از همه اینها مهمتر بالای این سختی یک شیرینی وجود دارد.
او ادامه داد: سینما فن و هنری تلفیقی است. اگر بخواهید به کسی درس کار گروهی بدهید، کافی است یک روز فیلمبرداری را به آن نشان دهید که همه عوامل که هر کدامل برای خود شغل جداگانهای هستند و شاید ارتباطی با هم ندارند، در کنار هم اثری را تولید میکنند که این هنر ترکیبی، باید هنری باشد که کارگردان آن را خلق میکند. کاری که تخصصی است و تهیهکننده آنها را دور هم جمع میکند. در واقع تهیهکننده مبنای تولید سینما است و وقتی یک فکر قرار است به تولید برسد، باید تهیه کننده این عوامل را دور هم جمع کند.
در ادامه موسوی در پاسخ به اینکه برخی میگویند ضعف سینما در فقدان تهیه کننده آگاه و حرفهای است، تصریح کرد: کسانی که این حرف را میزنند یا حرفه ما را نمیشناسند یا شوخی میکنند. ما ۱۵۰ تهیهکننده حرفهای داریم و تعدادی هم وارد این حرفه شدهاند و این کار را ماندگار خواهند کرد. کسی که میخواهد اشکال سینما را بگوید، باید اول سینما را بشناسد و تخصصی به آن نگاه کند.
این تهیه کننده افزود: مشکل اصلی سینمای ما فیلمنامه است. معمولا فیلمنامه خوب کم داریم و به همین دلیل یکی از مشکلات سینمای ما فیلمنامه است. حتی فیلم اصغر فرهادی نیز وقتی به اسکار میرود، به گمان من وجه اصلی آن فیلمنامه بوده است. قطعا فیلمنامههای خوبی داریم که میتوانند سینمای ما را پوشش دهند.
او با بیان اینکه کارگردانان و بازیگران خوبی داریم و سینمای ایران صاحب بهترینها است، خاطرنشان کرد: چند فیلمنامه خوب سراغ دارید که ساخته نشده است؟ بعضیها این نظر را میدهند که خودشان فیلمنامه خوب ندارند.
موسوی با اشاره به اینکه به طور هفتگی ۵ تا ۱۰ فیلمنامه برای من ارسال میشود، تاکید کرد: ما هر موقع فیلمنامهای سفارش دادیم، موفق بودیم اما اگر منتظر بمانیم تا کسی فیلمنامه برای ما بفرستد، موفق نمیشویم. در این سالها فیلمهای خوب توسط کارگردانان خوب ساخته شده اما جایی که فیلم حفره دارد، ضعف فیلمنامه است.
مدیر فیلمبرداری برنده سیمرغ جشنواره فیلم فجر نیز در ادامه این بحث اضافه کرد: ما کمبودی در مخاطبشناسی در سینمای ایران داریم. حق مسلم تهیهکننده است که دلش بخواهد فیلمی را که میخواهد بسازد، سفارش دهد. از طرفی هم خطر دارد که تهیهکننده به سمت سرمایه بچرخد. خطر اصلی این است که تولیدات ما در دورههایی به سمت سطحی شدن میچرخد. ما در برخی موارد مخاطب را نمیشناسیم و خیلی مواقع فیلمهای را میگویند پر فروش میشود اما شکست میخورد. در کل باید گفت خلائی بین ما و تماشاچی وجود دارد که باید آن را بشناسیم.
منصوری ادامه داد: ما همه جا ضعف داریم و طبیعی است که در سینما ضعف داشته باشیم. سینمای ما هنوز شغل نشده است. خیلیها ممکن است به یک فیلمبردار بگویند شغلش چیست. سینما هنوز تمام شاخههایش به عنوان شغل محسوب نمیشود اما هیچکدام جلوی مارا نمیگیرد. چرا که سینمای ما در برخی مواقع جزو مطرحهای جهان بوده است. تفاوت سینمای ما با یک کشور صاحب سینما در این است که ما هر فیلمی که میسازیم تک است.
در ادامه برنامه مجری برنامه شهر فرنگ، درباره کلیت جشنواره فیلم فجر و وضعیت آن پرسید که موسوی پاسخ داد: واقعیت این است که جشنواره به دلیل ویژگیای که دارد و در جشن انقلاب برگزار میشود، هم جشن و هم جشنواره است و به دلیل اینکه همکاران ما فرصت میکنند دور هم جمع شوند یک دور همی است.
او با بیان اینکه این اتفاق طبیعتا خوب است، عنوان کرد: اگر بخواهیم بگوییم چه کنیم که بهتر شود، بهترین راه این است که این جشواره ثابتتر و بهتر برگزار شود و ما یک شورای برگزاری دائمی داشته باشیم تا با رفتن یک دولت، دچار تغییر نشود. تمام دبیران ادوار مختلف جشنواره، حسن نیت داشتند اما هر سال مجبور بودند به دلایلی آزمون و خطا داشته باشند که در برخی مواقع موفق و در برخی مواقع نا موفق بودند. جشنواره فجر باید از دولت جدا شود و به سمتی برود که جشنواره ملی شود که خود سینماگران آن را برگزار کنند.
تورج منصوری نیز در پاسخ به همین سوال تصریح کرد: وقتی که به جشنوارهها نگاه کنیم، هر کدام قواعدی دارند. فکر میکنم اشکال جشنواره فجر این است که قواعد و الگویی برای نشان دادن فیلمها ندارد و مجبور است تولیدات را ببیند و آن را انتخاب کند.
او با بیان اینکه اگر فیلمی مناسب جشنواره برلین باشد جشنواره کن آن را نمیپذیرد، گفت: ساختار جشنواره فیلم فجر از ابتدا به این خاطر این چنین انتخاب شده که میخواهد راه سینمای ایران را برای سال آینده الگوسازی کند و بگوید سینمای ملی باید چه خصوصیاتی داشته باشد. با جوایزی که میدهد قصد دارد سینماگران را به آن مسیر هدایت کند. این ساختار شاید از زمان خود گذشته است و باید در ساختار این جشنواره بازنگری شود.
موسوی در ادامه با طرح این موضوع از طرف مدقق که کمتر جشنوارهای بوده که خود اهالی سینما از آن انتقاد نکنند، بیان کرد: طبع هنرمند ویژه است؛ همانطور که در جامعه فکرهای متفاوت داریم، در سینما هم اینگونه است. همه همکاران ما فکر میکنند کارهای خوبی انجام میدهند و وقتی داوران برای تماشای آنها مینشینند نگاهشان متفاوت است. چون تعداد زیادی فیلم را با هم میبینند. ضمن اینکه هر جمعی نگاه متفاوتی میتوانند داشته باشند. پس باید گفت بخشی از این اعتراضها طبیعی است.
منصوری نیز گفت: جشنواره تلاش میکند برای بهینهسازی سینما، یک سری الگو آماده کند که شاید مورد طبع عدهای نباشد اما همان عده میخواهند در جشنواره حضور داشته باشند. علت اینکه اختلاف نظر پیش میآید، این است که جشنواره تلاش میکند تا سینما را به سمتی هدایت کند و این چیز بدی نیست؛ چون تلاش میکند استانداردسازی انجام دهد. جایی که وارد بازی میشوید باید قواعد بازی را بپذیرید.
این تهیهکننده در ادامه درباره اینکه اکران جشنواره منجر به فیلمسوزی میشود، افزود: برگزاری جشنواره در استانها توسط تهیهکنندگان انجام میشود و صنف تعیین میکند که فیلمش کجا به نمایش در میآید. اکران فیلمهای دو گروه برایشان سودمند است؛ یک گروه فیلمهای پر مخاطب که آنونسی برای آیندهشان است و دیگری فیلمهایی که مخاطب خاص دارند و شانسی برای اکران گسترده ندارند.
منصوری نیز در همین رابطه عنوان کرد: گروهی که در جشنواره میبینند گروه محدودی هستند اما اگر بدون قاعده و با تعداد بیشتری اکران شود، این فیلمسوزی و نگرانی وجود دارد. وقتی فیلمی را بیشتر از ۱۰ سانس نمایش دهید در نمایشهای بعدی تاثیر میگذارد اما در فیلمهای هنر و تجربه اینگونه نیست.
او در ادامه با انتقاد از ارسال فیلمها به جشنوارههای خارجی، اظهار کرد: در سیاستگذاری ارسال فیلمها به جشنوارههای خارجی اشتباه بزرگی کردیم. همه فیلمهای خارجی تلاش میکنند به جشنواره بروند و و اکرانهای بینالمللی پیدا کنند. ما فیلمهایمان را به جشنوارهها میفرستیم که جایره بگیریم اما پس از آن قراردادی با سینماهای بینالمللی نوشته نمیشود که بازگشت مالی داشته باشند.
در پایان این برنامه منصوری درباره جشنواره فجر پیشنهاد داد: پیشنهاد من تداوم دوران مدیریت است. اگر تداوم داشته باشد باید تشکیلات دائمی و پایدار باشد. نباید سال به سال تجدید قوای دوباره کند و ضمن اینکه بپذیریم که در کنار کارهای انجام شده اشتباهاتی بوده است.
موسوی نیز در پاسخ به همین سوال، بیان کرد: جشنواره فجر با توجه به ویژگیهایی که دارد باید نگاه تازهای به آن شود. باید راهکارهای دیگری اندیشید. همانطور که این جشنواره را نمیتوان با جشنوارههای خارجی مقایسه کرد. ویژگیهایی این جشنواره دارد که باید متفاوت دید. باید برنامهریزی دراز مدتی کنیم که جشن و جشنواره را با هم تلفیق کنیم.
در پایان این گفتوگو منصوری و موسوی بیمه و امنیت شغلی را مهمترین نیاز سینمای امروز عنوان کردند.