کارگردان مستند «انحصار ورثه» با اشاره به این که ادعا نمیکنم که شهید آوینی با مستند«انحصار ورثه» تمام میشود، گفت: این مستند مخاطب را دعوت میکند تا شخصیت واقعی شهید آوینی را از نزدیک بشناسد.
محمدعلی شعبانی کارگردان «انحصار ورثه» در گفت و گو با ستاد خبری سی و پنجمین جشنواره فیلم فجر درباره دلایل ساخت یک مستند متفاوت از زندگی شهید آوینی توضیح داد: آشنایی با شهید آوینی به واسطه همکاری و دوستی پدرم با وی و همین طور ناگفتههایی که از این انسان وجود داشت، همچنین علایق سینماییام مرا ترغیب به ساخت مستندی درباره این شخصیت کرد تا حرفهای جدیدی برای گفتن داشته باشد.
وی افزود: پرده اول این مستند به دورانی از زندگی آوینی می پردازد که او با نام کامران شناخته میشد و هنوز تغییر نام نداده بود. پرده دوم همان مقطعی است که آوینی بیشتر با آن شناخته شده است، یعنی همان آوینی سازنده «روایت فتح». پرده سوم نیز حال و هوای خاصی دارد که به مذاق مخاطب عام هم خوش می آید و حتما برایش تازگی دارد.
شعبانی با انتقاد از نحوه تفسیر عدهای از شخصیت شهید آوینی در سالهای اخیر، ایراد را از جایی دانست که بسیاری خود را در شهید آوینی جست وجو و خصوصیاتی از او را که با سلایق خود همخوانی دارد، برجسته میکنند. وی افزود: به نظرم گفتن فقط بخشی از واقعیت، مانند گفتن دروغ است و نهایت بیاخلاقی و ریاکاری است که درباره یک شخصیت، آنچه را تفسیر کنیم که مطلوب خودمان است. آوینی فقط یک شهید نیست، او فراتر از شهید بودن، فردی زنده و پویاست. انسانی که یک سر و گردن از مردم عادی بالاتر است پس با انسانی مواجهیم که به شدت شخصیت پیچیدهای و وجوهی دارد که شهادت تنها بخش درخشانی از اوست و این نباید سبب شود تا به وجوه دیگر شخصیت او نپردازیم.
کارگردان مستند «انحصار ورثه» ادامه داد: همچنین نباید شناخت از آوینی یا هر انسان دیگری تنها به چند عکس و سکانس یا مقطعی از زندگیاش ختم شود، بلکه باید او را در یک برآیند کلی از زندگیاش سنجید. اما این مستند مخاطب را دعوت میکند تا شخصیت واقعی شهید آوینی را از نزدیک لمس کند. همچنین از مخاطب میخواهد تا اجازه دهد هر شخصیت، خودش را معرفی کند و بداند که آوینی هم مانند انسانهای دیگر، موجود تکساحتی نیست و ساحات و لحظات مختلفی را در زندگی از سر گذرانیده است.
این مستندساز با اشاره به حاشیههای به وجود آمده برای مستندهای قبلیاش، در رابطه با فضاهای ایجادشده گفت: هیچگاه با فیلمسازیام قصد ایجاد هیاهو یا جریانسازی نداشتهام. فرد سیاسی نیستم و هیچگاه دوست نداشتهام فیلمهایم سیاستزده و یا هماهنگ با خوانش خاصی باشند. به نظرم ذات سینمایی مستند هم به معنای حرفهای کلمه نه حزبی، با دعواهای جناحی بیگانه است.
وی ادامه داد: معتقدم افشاگری هنگامی که در خدمت درام فیلم نباشد، اتفاق خوبی نیست و با آن مخالفم. فیلم ساختن برای پاسخ دادن به جریانات هم بد است. به نظرم تنها وظیفه مستندساز، شناسایی جهان خود است. همیشه در ابتدای فیلمهایم مینویسم به روایت محمدعلی شعبانی. «انحصار ورثه» هم روایت من است از آوینی و من ادعایی ندارم که آوینی با این مستند تمام میشود و تمام ابعاد شخصیتیاش در این مستند ظهور پیدا کرده است. محمدعلی شعبانی حق دارد قهرمان خود را آنطور که باور کرده معرفی و روایت کند. من آوینی را در این مستند روایت و معرفی کردم که خودم به شناخت آن رسیدهام.
شعبانی در پایان ابراز امیدواری کرد: مستندهای دیگر حاضر در بخش مسابقه جشنواره فجر امسال را دیدهام و باور دارم همگی مستندهای خوبی هستند و هریک از آنها اگر جایزه بگیرند انگار من جایزه گرفتهام. البته که من هیچ گاه برای جایزه فیلم نساختهام اما اعتراف میکنم همیشه از جایزه گرفتن خوشحال شدهام و خستگیام در رفته است.
سی و پنجمین جشنواره فیلم فجر از ۱۰ تا ۲۱ بهمن ماه به دبیری محمد حیدری برگزار میشود. اخبار، مطالب، عکسها و ویدئوهای این جشنواره علاوه بر سایت، از روی کانال رسمی جشنواره فجر به آدرس http://telegram.me/fajrfilmfest35 قابل مشاهده است.