ششمین روز از ویژه برنامه «دو قدم تا سیمرغ» با معرفی چهار فیلم «لاتاری» (محمدحسین مهدویان)، «سوءتفاهم» (احمدرضا معتمدی)، «دارکوب» (بهروز شعیبی) و «کار کثیف» (خسرو معصومی) برگزار شد.
به گزارش ستاد خبری جشنواره فیلم فجر، فیلم سینمایی «لاتاری» آغازگر آخرین روز ویژه برنامه «دو قدم تا سیمرغ» شد و محمدحسین مهدویان کارگردان، سیدمحمود رضوی تهیه کننده، هادی حجازی فر و امیرحسین هاشمی بازیگران این اثر برای معرفی فیلم خود در پردیس سینمایی ملت حضور یافتند.
*«لاتاری» قصه غیرت است
محمدحسین مهدویان در ابتدا بیان کرد: شاید بیشترین سوالی که از من پرسیده می‌شود این است که چرا درباره دهه‌هایی فیلم می‌سازم که متعلق به زمان خودم نیست و تجربه شخصی ندارم. اگر این پرسش درست باشد پس کاری که الان می کنم طبیعی‌تر است چون به هر حال «لاتاری» هم موضوعی بود که دوست داشتم کار کنم.
او افزود: کار من فیلم ساختن است و هر موضوعی که بتوان به بهانه آن علاقمند سینما را درگیر کرد باید انجام دهم. موضوع این فیلم هم برایم جذاب بود و تصمیم گرفتم تجربه متفاوتی را داشته باشم. «لاتاری» در روایت و شکل فیلمسازی برای من تجربه تازه ای بود ولی از نظر خودم مولفه هایی که پیش از این در همه آثارم داشتم را در این فیلم هم لحاظ کردم.
مهدویان درباره محتوای این اثر توضیح داد: قصه «لاتاری» درباره غیرت است و چیزی از همه تصوراتی که درباره این واژه داریم در فیلم نهفته شده است. قهرمان فیلم دنبال اعاده حیثیت هستند و تلاش می کنند راه درست را انتخاب کنند.
در ادامه تهیه کننده نیز درباره حضورش در این پروژه بیان کرد: قصه و کارگردان دلیل حضور من در این پروژه بود. من یک تجربه خیلی خوب با مهدویان داشتم و وقتی این پروژه پیش آمد برای من هم جذاب بود که با این اثر همکاری کنم. البته قرار بود این پروژه به کارگردانی مهدویان اما به تهیه کنندگی دیگری کلید بخورد که این اتفاق نیفتاد و زمانی که ایشان با من که طرح موضوع کرد استقبال کردم.
مهدویان درباره مشکلاتی که هنگام دریافت پروانه ساخت تجربه کرده بود گفت: «لاتاری» موضوع ملتهبی دارد و دوستان شورای پروانه ساخت نگرانی هایی داشتند که قابل درک بود. ما هم در طی جلسات مختلف صحبت هایی کردیم تا به درک متقابل برسیم. به نظر من خیلی از مشکلاتی که برای فیلم ها پیش می آید با تعامل حل می شود اما زمان بر است و باید صبر و تحمل به خرج داد تا با گفت‌وگو و تعامل مساله را حل کرد.
سپس امیرحسین هاشمی درباره بازی اش گفت: من تاکنون در ۳ فیلم با مهدویان همکاری داشتم و به نظرم شیوه کارش مثل گذشته بود و من از همه شان لذت بردم. من معتقدم به جز من همه از این همکاری خاطره خوبی دارند چون رهبری مهدویان برای همه خوشایند است که به زودی نتیجه اش را در «لاتاری» شاهد خواهیم بود.
هادی حجازی‌فر نیز در ادامه درباره حضور خود گفت: من کارم را با حسین مهدویان شروع کردم و شاید به همین دلیل سر پروژه‌های دیگر که می روم به مشکل می خورم. او اجازه می دهد خودت را با تفکرت وارد فیلم کنی و روی همان ذهنیت با تو بحث می‌کند. در واقع به نوعی برخورد می‌کند که انگار تویی که کاراکتر را پیش می بری ولی همه می دانیم که در واقع دارد مدیریت می کند. من به عنوان بازیگر در این همکاری احساس هویت می کنم ولی گاهی در برخی پروژه ها احساس بیهودگی و افسردگی دارم چون این مقوله وجود نداشت. به هر حال بازیگر باید بپذیرد فیلم مال کارگردان است و آخرین تصمیم گیرند اوست.
مهدویان در ادامه این گفتگو به تازه ترین تجربه خود در زمینه متفاوت اشاره کرد و افزود: «لاتاری» در تمام تجربه‌های من تا امروز اولین فیلمی است که محصول محض خیال است و زمینه مستندی ندارد. البته تحقیقات اجتماعی بر آن صورت گرفته ولی به واقعه مشخصی اشاره ندارد. فیلمسازی به نظر من مرز بین واقعیت و خیال است و من در همه کارها این نگاه را حفظ کرده ام. این کار به لحاظ ویژگی عاطفی و حسی با قبلی ها فرق دارد و طعم دوگانه ای نسبت به کارهای گذشته ام احساس کردم. «لاتاری» تا اینجا برای خود من فیلم جذابی است امیدوارم مردم هم دوست داشته باشند.
او همچنین درباره تقابل بازیگری ساعد سهیلی و زیبا کرمعلی توضیح داد: ساعد سهیلی بازیگر خوبی است و یکی از ویژگی هایش این است که بازی ای شبیه به زندگی دارد. خصلتی که در هادی حجازی فر هم وجود دارد، ولی در تقابل این دو بازیگر باید بگویم که هر دو از دو فضای متفاوت هستند و از همان ابتدا تصمیم داشتیم از بازیگر چهره در مقابل یک بازیگر دختر با ویژگی سنی کودک استفاده کنیم که البته در سینما کم داریم. احساس می کنم هر دو خیلی خوب از پس نقش برآمدند و امیدوارم در نتیجه مردم هم دوست داشته باشند.
بعد از اشاره به اینکه این فیلم در تهران و امارات و قطر فیلمبرداری شد رضوی ادامه داد: من امسال دو فیلم «لاتاری» و «دارکوب» را دارم که هر دو گزینه های خوب اکران هستند و باید ببینیم بعد از جشنواره چه اتفاقاتی می‌افتد.
مهدویان نیز اظهار کرد: بزرگترین مانع من برای فیلمسازی این است که از فیلم ساختن بترسم ولی حضور موثر تهیه کننده این ترس را کنار زد تا فیلم آبرومند استاندارد خوب بسازیم. البته همکاری باقی بچه‌ها را نباید نادیده گرفت به نظر من تک تک عوامل اگر از کار لذت نبرند نتیجه نمی گیریم، مشارکت همه باعث زیباتر شدن فیلم می‌شود.
*شعبانی: باید ذائقه مخاطب را تغییر دهیم
دومین نشست معرفی فیلم‌ها در ویژه برنامه «برنامه دو قدم تا سیمرغ» امروز ۹ بهمن ماه به معرفی فیلم سینمایی «سوءتفاهم» اختصاص داشت و با حضور احمدرضا معتمدی کارگردان، جلیل شعبانی تهیه کننده، پژمان جمشیدی و مریلا زارعی بازیگر برگزار شد.
کارگردان این فیلم با اشاره به اینگه نگاه فلسفی در تمامی آثارش به چشم می خورد، بیان کرد: این اثر دومین فیلم پست مدرن من است و باتوجه به فیلم‌های بسیاری که در این باره دیدم و مطالعاتی که داشتم امروز معتقدم ما در جهان بینامتنی زندگی می‌کنیم یعنی در فضایی بین مجاز و واقعیت به سر می‌بریم.
او افزود: کار هنر این است که محتوا را به فرم تبدیل می کند. در این فیلم به فرمی رسیدیم که در ژانرهای مختلف سینما قابل تعریف است. قصه ماجرای گروگانگیری است ولی به تدریج دچار توهم می شویم که کجای قصه واقعی و کجای آن مجاز است. با آغاز درگیری بین کاراکترها ترکیب پیچیدگیِ در عین سادگی محض را احساس می کنید. البته قصه سرراست است و روایتی جنایی همراه با کنش طنزآلود و عاشقانه دارد.
شعبانی تهیه کننده نیز در ادامه گفت: من در یک سفر با آقای معتمدی آشنا شدم و گفتگوهای خوبی با هم داشتیم تا اینکه در جشنواره بخش بین الملل سال گذشته بار دیگر یکدیگر را ملاقات کرده و سر صحبت باز شد و پروژه شان را مطرح کردند. ایشان نظرش این بود که کار صرفا فلسفی نباشد به همین خاطر حین نگارش فیلمنامه احساس مان این بود که ماجرایی اتفاق بیفتد تا بتواند تماشاگران زیادی را به دنیای خود بیاورد. این قصه رگه هایی از طنز، جنایی و ملودارم دارد و من خودم علاقمند شدم و انگیزه پیدا کردم تا مطالعات بیشتری در زمینه های فلسفی داشته باشم. خوشحالم که توانستیم مفهومی را در لایه های زیرین فیلم در قالب داستانی جذاب ارائه دهیم.
پژمان جشیدی نیز درباره حضور خود گفت: پیچیدگی های این فیلمنامه برای من خیلی جذاب بود و همان شب اول، فیلمنامه را کامل مطالعه کردم حتی برخی مواقع مجبور می شدم دوباره بخوانم. جذابیتش این بود که من را وادار به پیگیری می کرد و خوشحالم که این نقش به من پیشنهاد شد. در همین تعداد حضور سینمایی ام این کار را بیش از بقیه نقش هایم دوست دارم. اگرچه نقش کاملا جدی بود اما شیطنت هایی در آن لحاظ کردم. همیشه دوست داشتم در فیلمی جدی حضور داشته باشم و این بهترین بستر برای تجربه کردن من بود.
معتمدی در ادامه اضافه کرد: موقعیت طنز در بطن قصه به صورت نهفته وجود دارد و این امکان فراهم بود تا بازیگرانی حضور داشته باشند که توانایی ایفای نقش چند وجهی را دارند. مریلا زارعی هم به همین خاطر انتخاب شد نقش او هم وجه رومنس هم کمیک و هم جنایی معمایی داشت که همه را درست ایفا کرد نقش او همانی بود که فضای فیلم را بین مجاز و واقعیت معلق نگه می داشت و او با ظرافت از پسش برآمد. نقش های این اثر کار راحتی برای بازیگر نبود. به دلیل اینکه زمان کافی برای تمرین نداشتیم گاهی با دوربین روی دست ۶۰ برداشت می گرفتیم و همه همراهی می کردند.
او افزود: من از وقتی کارهای پژمان جمشیدی را دیدم گفتم به نظر من برای سینما بهتر از فوتبال آفریده شده است. او خیلی راحت نقش را مالِ خود می‌کند و گویا نسبت فطری با لنز دارد. حضور همه بازیگران کنار هم ترکیب خوبی را شکل داد. باید جای بقیه بازیگران را خالی کرد. کار هانیه توسلی را حتما ببینید چون به نظر من اولین کمدی موفق او خواهد بود.
مریلا زارعی نیز در ادامه گفت: به عنوان یک مخاطب معتقدم کار متفاوتی در سینما ساخته شده است. تمام قصه هایی که امسال خواندم برای من جذاب نبود اما این نقش چالش تازه ای را برای من به وجود آورد. ضمن اینکه بازی بازیگران همیشه در فیلم های آقای معتمدی خاص است. من در این کار چالش ها و پیچیدگی نقش ها را با هم داشتم و بعد از «درباره الی» دومین تجربه من درباره کارگروهی بازیگر است. گویا همه محصول لحظه ای هستند که سکانس دنبال می کند و تلاش شان رسیدن به هدف است.
وی ادامه داد: ویژگی هایی که کارگردان اشاره کرد کاملا درست است. ما گاهی در تحلیل و پردازش دچار سرگیجه می شدیم و او وقت می‌گذاشت تا ما را توجیه کند که دقیقا چکار باید انجام دهیم. احساس می کنم نرمشی که روی پرده خواهم دید به این دلیل است که در اجرا خیلی به خودمان سخت گرفتیم تا لطیف بازی کنیم. یکی از پارتنرهای من آقای مهدی فخیم زاده بود که سالها ایشان را به چشم کارگردان می دیدم و این مساله ابتدای کار همبازی شدن را برای من سخت کرده بود. هرچند که تجربه بی نظیری را در این پروژه با ایشان داشتم.
او افزود: من با خیلی از بازیگران کار کردم و هیچکس را قضاوت نمی کنم اما گاهی نقش ها مناسب یک بازیگر خاص است در این کار هم از همان ابتدا که فیلمنامه را خواندم به نقش دستیار که رسیدم فقط پژمان جمشیدی به ذهنم می آمد. او بداهه پرداز خیلی خوبی است و به همه انرژی می دهد.
شعبانی همچنین درباره فراهم کردن شرایط اکران این اثر گفت: این روزها فیلم هایی که مورد استقبال قرار میگیرد آثاری هستند که قبلا تجربه شده اند گویا تهیه کننده ها دیگر حاضر به ریسک کردن نیستند اما گاهی لازم است ذائقه مخاطب را تغییر دهیم به این معنی که با خلق فضاهای جدید امکان انتخاب کردن را برای مخاطب فراهم کنیم. اگر کمدی هم می سازیم بتوانیم در قالب شوخی مفاهیم عمیق بگنجانیم.
جمشیدی در ادامه گفت: همیشه برای لحظه تلاش کردم و خوشبختانه آینده هم خوب بود. در «سوءتفاهم» سخت ترین نقشی بود که تا الان داشتم. کمدی همیشه به من پیشنهاد می شود اما دنبال این نیستم در ژانر خاصی باشم چون دغدغه من این نیست که فیلم میفروشد یا نه. دلم میخواهد نقش خوب بازی کنم. نقش های جدی در تئاتر زیاد بازی کردم اما در سینما این اولین تجربه من بود. برای من جشنواره اهمیت دارد و خوشحال می شوم فیلم هایم در این رویداد باشد. خوشبختانه تا الان دوبار این حس را تجربه کردم.
زارعی در تکمیل این صحبت بیان کرد: جشنواره فجر برای ما مهم است فارغ از همه حاشیه هایش یادمان باشد ما یک خانواده کوچک هستیم. برخی سال ها داوریم برخی سالها داوری می شویم. همه خودمانیم اما گاهی می شنویم که همکاران با استدلال‌های عجیب می‌خواهند شان جشنواره را پایین بیاروند یا ارزش گذاری کنند بهتر است همدیگر را قضاوت نکنیم.
او ادامه داد: مردم جشنواره را دوست دارند و این از روزهای قبل از جشنواره که همه در پی تهیه بلیط هستند مشخص است. همه قرار است با هم کار کنیم پس به یکدیگر احترام بگذاریم. جبران زحمات هنرمند را مردم می کنند؛ سیمرغ نشانه است.
معتمدی نیز گفت: فیلم من سال گذشته در جشنواره رد شد. محرومیت از جشن ملی مثل این است که شناسنامه ملی شما را باطل می‌کنند. بهتر است اگر فیلمی هم به بخش مسابقه نمی رود این شرایط را داشته باشد که در بخش های جنبی مشارکت کند.
*فضای فیلم «دارکوب» به مسائل و معضلات اجتماعی زنان می‌پردازد
بهروز شعیبی کارگردان، محمود رضوی تهیه کننده و آیدین ظریف طراح صحنه فیلم سینمایی «دارکوب» برای معرفی فیلم خود در ویژه برنامه «دو قدم تا سیمرغ» حاضر شدند.
بهروز شعیبی درباره مضمون تازه ترین اثر سینمایی خود گفت: فضای فیلم به مسایل و معضلات اجتماعی به خصوص زنان می‌پردازد که بخشی به حس مادری و بخشی به تخریب هایی که زنان در بعد مادری احساس می کنند اشاره دارد اما در اصل معضل و آسیب‌هایی مطرح می‌شود که شدت و ضعف آن به طور نسبی در هر خانواده ای متغیر است. شخصیت محوری داستان حول زندگی یک خانم است ولی در لایه های زیرین آن مباحث مورد توجه زیادی دارد.
بهروزرضوی که همکاری های متعددی با این کارگردان داشته است، گفت: تاکنون یک سریال و ۲ مجموعه تلویزیونی و ۳ کار سینمایی مشترک با هم کار کردیم و دلیلش هم اخلاق خوب آقای شعیبی است که آدم را جذب می کند و نمی‌گذارد به دیگری فکر کنید. روایت این کار به نوعی در ادامه «دهلیز» است چون از لحاظ تم اجتماعی و مضمونی به همان سینما شباهت دارد.
شعیبی درباره مولفه های فیلم خود توضیح داد: در سینما مضمون و فضاسازی باهم آمیخته است و ترکیب این دو جذابیت کار را بالا می‌برد. ما در «پرده نشین» می توانستیم با هر فضایی کار را روایت کنیم اما به دید بصری فکر کردیم و در پی آن بودیم تا روایت را در شرایطی غیر از خانه و آپارتمان بیان کنیم، خوشبختانه جواب داد. در این کار هم بخش قابل توجهی به فضاسازی اختصاص دارد که آیدین ظریف عهده دار آن بود که من در «سیانور» با او همکاری داشتم.
ظریف در ادامه این نکته اظهار کرد: «دارکوب» به لحاظ فضای روایت خیلی متفاوت از «سیانور» است اما حساسیت‌های کارگردان و تهیه کننده سرجایش بود و تلاش کردیم با لحاظ کردن همه اینها و نیاز متن، فضای درستی را طراحی کنیم.
شعیبی نیز گفت: در «دارکوب» تلاش ما با توجه به روایت این بود که خودمان دیده نشویم و در خدمت قصه باشیم. شاید در «سیانور» به خاطر ابعاد سینمایی و محتوا تصاویر ما بیشتر باشد اما در اینجا تمام فضاسازی های معمول که به چشم نمی آید همه ساخته شده است.
وی افزود: در مورد بازیگران هم سعی کردم افراد را در نقش هایی بگذارم که پیش از این در آن ظاهر نشده و برای شان متفاوت است. خوشبختانه با تعداد زیادی بازیگر کار کردیم که نقش شان هر اندازه ای که بود اما باورپذیر ایفایش کردند. در فیلم دختر بچه ای حضور دارد که به لحاظ حساسیت بازی مثل دهلیز از میان ۱۰۰ها گزینه انتخاب شد.
رضوی همچنین درباره برنامه اکران عمومی اظهار کرد: جشنواره تحولاتی به وجود می آورد که باید ببینیم چه اتفاقاتی پیش روی ما می گذارد.
شعیبی در ادامه گفت: «دارکوب» به دلیل ساختاری که دارد دوست دارم در فضای سینمایی باشد و بین اهالی سینما و کارشناسان بیشتر دیده شود اما مهمتر از همه امیدوارم تاثیرگذار باشد. این فیلم برای سنین ۱۳ تا ۳۰ سال به خصوص دختران ماست که با مسایل ناگفته ای روبه رو هستند. موضوع فیلم مهم است و روی آن بسیار تحقیق شده و به نظر من سن کمتر از ۱۳ سال، نقطه مشترکی با فیلم شاید پیدا نکنند.
این کارگردان در پایان اشاره کرد: «سیانور» به من آموزش داد که به جشنواره و اتفاقاتش امیدوار نباشم ولی امیدوارم «دارکوب» به اندازه «سیانور» نادیده گرفته نشود.
*خسرو معصومی: منتظر بازخوردها در جشنواره فجر هستم
ویژه برنامه «دو قدم تا سیمرغ» با معرفی فیلم سینمایی «کار کثیف» به کار خود پایان داد و خسرو معصومی کارگردان، عباس نصیری سرمایه گذار، غزل معصومی دستیار کارگردان، پیام احمدی نیا، مهران نائل، پدرام شریفی و شاهرخ فروتنیان بازیگران این فیلم به معرفی آخرین فعالیت سینمایی خود پرداختند.
خسرو معصومی درباره موضوع فیلم خود گفت: موضوع اصلی این اثر بر پایه مهاجرت و بیکاری است که به نوعی یک ساقی راوی آن است.
نصیری سرمایه گذار فیلم درباره این همکاری گفت: من دوستی دیرینه‌ای با آقای معصومی دارم ضمن اینکه محتوای غنی این فیلمنامه من را ترغیب کرد تا حتما در این پروژه شرکت داشته باشم.
شاهرخ فروتنیان درباره نقش خود افزود: من نقش یک پلیس را ایفا می کنم و این اولین همکاری من با خسرو معصومی است که پیش از این به دلایلی شکل نگرفت. این فیلمنامه نگاهی دارد به جامعه‌ای که مسایل ملتهب زیادی را تجربه می‌کند.
پیام احمدی نیا که نقش آرش را ایفا می‌کند بیان کرد: نقش من کاراکتری است که همه قصه از او شکل می گیرد. درکی که ابتدا از فیلمنامه داشتم چیز دیگری بود و می خواستم در بازی ام خیر و شر را به نمایش بگذارم اما آقایز معصومی بازی من را کلا عوض کرد و خیلی خوشحالم که در این کار تجربه‌های تازه ای کسب کردم.
مهران نائل درباره نقش خود توضیح داد: من در این فیلم یکی از اعضای خانواده ای هستم که کار زیاد جالبی نمی‌کند و نسبت عجیبی با نقش پدرام شریفی دارد.
پدرام شریفی بازیگر نقش فرهاد در تکمیل این صحبت بیان کرد: این فیلم اگرچه شهری است اما همان سختی‌های همیشگی فیلم های قبلی آقای معصومی را دارد. نقش من اگرچه سخت بود اما تجربه های جالبی برایم رقم زد. ۸۰ درصد این سختی به خاطر موقعیت خود کاراکتر بود و بقیه هم به خاطر شرایط سخت و سرد فیلمبرداری در زمستان ترکیه و شمال کشور. فرهاد در جامعه امروزی ما زندگی می کند و همیشه کارگردان من را به ایفای درست آن سفارش می‌کرد تا مردم باورش کنند و این حساسیت کار من را بالا می‌برد.
غزل معصومی با اشاره به اینکه ۳۵ درصد تصویربرداری در ترکیه و ۶۵ درصد در ایران جلوی دوربین رفت درباره همکاری با پدر اشاره کرد: مسئولیت‌پذیری من وقتی با پدرم کار می‌کنم خیلی بیشتر می‌شود.
خسرو معصومی در ادامه این نشست بیان کرد: حدود یک سال و نیم پیش روی فیلمنامه کار کردم و با افراد زیادی که ساقی بودند صحبت کردم و به حقایق عجیبی رسیدم مثلا اینکه افرادی سراغ این کار می‌روند که اتفاقا تحصیلکرده و برای خود ارزش قائلند اما شرایط به آنها اجازه زندگی بهتر نمی‌دهد. گاهی چیزهایی تعریف می‌کردند که نمی توانستم در فیلم بیانش کنم.
شریفی بعد از این سخنان گفت: خیلی با آقای معصومی صحبت می‌کردم و چیزی که درباره نقش من همیشه می‌گفت خیلی از نقش خود دور نرو و خودت را در موقعیت بگذار. این رویکردش برای من خیلی جالب بود که اینگونه باید به نقش نزدیک شوم و واقعا کار سختی نبود که جوانان زیادی را این روزها در این حال پیدا کنم.
مهران نائل نیز اضافه کرد: کارگردان ما همه صحنه ها را حفظ بود و فقط قرار بود ما سر صحنه اجرایش کنیم. از همان فیلمنامه شخصیت من باورپذیر بود. گروهی که در این پروژه حضور داشتن به نظر من خیلی درست و سر جای شان بودند. تنها خواسته کارگردان از ما این بود که عین زندگی را جلوی دوربین بیاوریم.
خسرو معصومی در پایان گفت: فعلا برای اکران عمومی برنامه ای ندارم و منتظرم بازخوردها را در جشنواره ببینم و برای اکران تصمیم بگیرم.
اجرای ویژه برنامه «دو قدم مانده به سیمرغ» را منصور ضابطیان برعهده داشت. این برنامه از ۴ تا ۹ بهمن ماه با هدف معرفی فیلم‌ها توسط فیلم نت در پردیس سینمایی ملت برگزار شد و امروز به کار خود پایان داد.
