دبیر انجمن ویرایش و درستنویسی معتقد است که در فیلمهای امروزی اغلب به ریزهکاریهای زبانی دقت نمیشود و خطاهای زیادی تحت تاثیر ترجمهها و فیلمهای دوبلهشده در فیلمها به چشم میآید.
مهدی صالحی در گفتوگو با روابط عمومی سیوهشتمین جشنواره فیلم فجر اظهار کرد: تا جایی که مطلع شدیم ما اولین نهاد مردمی (NGO) هستیم که در بخش تجلی اراده ملی جشنواره فیلم فجر حضور پیدا کردیم و برای اولین بار است موضوع زبان فارسی را در جشنواره مطرح کردیم.
او با اعتقاد به اینکه زبان فارسی عنصر بسیار مهمی در فیلمهای فارسیزبان است به داوری این بخش توسط این انجمن اشاره کرد و گفت: انجمن ویرایش و درستنویسی، یک نهاد مردمی است که زوایای رها شده و معطلمانده زبان فارسی را شناسایی کرده و سعی میکند در قالب جایزه و… آنها را پوشش بدهد.
دبیر انجمن ویرایش و درستنویسی ادامه داد: کارگروه «فارسینما» از سه سال پیش راهاندازی شد که بیش از بیست نشست تخصصی برگزار کردند و فیلمهای مختلف را از نظر زبانی سنجیدند و سکانس به سکانس موشکافی کردند.
صالحی با بیان اینکه در این کارگروه هفت اصل برای سنجش زبانی فیلمها مشخص شده است، گفت: نسل گذشته فیلمسازان افراد ادیبی بودند اما فیلمسازهای جدید خیلی با ادبیات دمخور نیستند به همین دلیل اغلب به ریزهکاریهای زبانی دقت نمیشود و خطاهای زیادی تحت تاثیر ترجمهها و فیلمهای دوبلهشده در فیلمها به چشم میآید. این خطاها حتی به پوستر فیلمها نیز راه پیدا کرده است.
دبیر انجمن ویرایش و درستنویسی در ادامه اظهار کرد: انگار ایران، تهران است و زبان فارسی، لهجه تهرانی. هیچکس سرکی به گویشها و لهجههای مناطق دیگر نمیکشد یا اگر این کار انجام میشود کم است. همین زبان فارسی معیار و عمومی هم با ظرفیت بسیار کمی استفاده میشود و از توانمندی زبانی در ضربالمثلها، کنایهها، شعرها و… استفاده نمیشود، یعنی تنوع و غنای زبانی در فیلمها نیست.
او همچنین گفت: همانطور که فیلمسازها به تناسب فیلمشان به مشاور امور پزشکی، حقوقی، انتظامی و… نیاز دارند به مشاور امور زبانی هم نیاز دارند که ریزهکاریهای زبانی را به آنها یادآوری کرده و در کنار کارگردان به غنای زبانی فیلم کمک کند.
صالحی اضافه کرد: اگر این اتفاق رخ بدهد ما بازهم امیدوار خواهیم بود با دیالوگهای ماندگار و فیلمهایی که زبان فارسی را ارتقا میدهند، مواجه شویم.
دبیر انجمن ویرایش و درستنویسی بیان کرد: یکی از نکاتی که در داوری فارسی نما مطرح است، به جا بودن و مرتبط بودن زبان با شخصیت است. شخصیتها هرکدام در موقعیت شغلی و مکانی نیاز به زبان ویژه آن شغل، طبقه اجتماعی و جایگاه فرهنگی دارد.
او ادامه داد: نکته دیگری هم که در داوری آثار به آن توجه میشود این است که تا چه اندازه عناصر سینمایی و عناصر زبانی با یکدیگر تعامل دارند. اگر یک موقعیت سینمایی را میسازیم چقدر زبانی که در آن به کار رفته جا افتاده و جایش اینجاست، نه اینکه وصله ناجوری باشد.