اینکه امسال فضا متفاوت از سال‌های قبل باشد امری طبیعی است. کرونا چرخه ساخت آثار سینمایی را کند کرده و خروجی پروانه ساخت آثار سینمایی با خروجی تولیدات برابری نمی‌کند با این حال اگر قرار باشد پیگیر کنجکاوی‌برانگیزها باشیم یا سراغ کار و نام‌های آشنا برویم با فهرستی تقریباً پر‌و‌پیمان رو‌به‌رو خواهیم بود. اصغر فرهادی با «قهرمان»اش، وحید جلیلوند با «شب داخلی دیوار»، نرگس آبیار با پنجمین تجربه فیلمسازی‌اش «ابلق» و محمدحسین مهدویان با اولین فیلم طنزش «شیشلیک» و… از جمله کارگردان‌هایی هستند که در این لیست قرار می‌گیرند. به این فهرست می‌توان اسامی فیلمسازانی چون مسعود کیمیایی (خائن‌کشی)، نیما جاویدی (قلعه)، مانی حقیقی (تفریق)، رضا میرکریمی (نگهبان بهشت)، کمال تبریزی (با هم بریم بهشت) و…. را اضافه کرد که برای تولید آثار تازه‌شان دورخیز کرده‌اند. اگرچه تجربه چند سال اخیر سینما بویژه بعد از جشنواره سی‌وچهارم فیلم فجر نشان داد که نباید درگیر و مبهوت نام‌های آشنا شد، فیلم اولی‌ها این استعداد را دارند که شگفتی‌سازان سینما باشند. بنابراین فارغ از نام‌ها و نشانه‌ها در گزارش پیش‌رو قرار است نگاهی به آثار سینمایی داشته باشیم که مراحل مختلف تولید را می‌گذرانند. در نگاه کلی به وضعیت تولید فیلم‌های سینمایی که مجوز تولیدشان را در سال ۹۹ دریافت کرده‌اند این آثار را به چند دسته می‌توان تقسیم کرد. برخی فیلم‌ها مراحل فنی پس از تولید را پشت‌سر می‌گذارند، برخی آثار در حال فیلمبرداری هستند، بعضی تولیدشان متوقف شده و تعدادی هم در مراحل پیش تولید هستند. در این میان گمانه‌زنی راجع به اینکه چه فیلم‌هایی به جشنواره فیلم فجر می‌رسند مسلماً سراغ آثاری رفت که تولید را پشت‌سر گذاشته یا در روزهای آخر فیلمبرداری هستند.
فصل داغ سینما و تولیدات رسیده
با نیم‌نگاهی به فیلم‌هایی که اخبار ساخت آنها رسانه‌ای شده، می‌توان امید داشت وعده محمدطباطبایی‌نژاد دبیر این دوره از جشنواره فیلم فجر تحقق یابد و حداقل ۴ الی ۵ فیلم خوب از تولیدات سینمای ایران به جشنواره امسال برسد. آثاری را که مراحل تدوین یا پایان فیلمبرداری را پشت‌سر می‌گذارند می‌توان در فهرست تقریباً قطعی متقاضی در جشنواره قرار داد. «بدون همه چیز» به کارگردانی محسن قرایی و تهیه‌کنندگی جواد نوروزبیگی با بازی پرویز پرستویی، هدیه تهرانی، هادی حجازی‌فر و باران کوثری؛ کمدی اجتماعی «شیشلیک» محمدحسین مهدویان به تهیه‌کنندگی محمدرضا منصوری با حضور رضا عطاران، ژاله صامتی و پژمان جمشیدی؛ «شب داخلی دیوار» وحید جلیلوند به تهیه‌کنندگی علی جلیلوند با نقش‌آفرینی نوید محمدزاده و امیرآقایی، «لحظه‌ای و دیگر هیچ» کاوه قهرمان به تهیه‌کنندگی سیدغلامرضا موسوی با بازی رعنا آزادی ور، مهدی پاکدل، سروش صحت و نازنین فراهانی؛ «روزی روزگاری آبادان» اولین تجربه فیلمسازی حمیدرضا آذرنگ به تهیه‌کنندگی عبدالله اسکندری و علی اوجی با حضور فاطمه معتمدآریا و محسن تنابنده؛ «صحنه‌زنی» علیرضا صمدی افشار به تهیه‌کنندگی مجیدرضا بالا با نقش‌آفرینی مهتاب کرامتی، بهرام افشاری، پیام احمدی‌نیا، لیندا کیانی؛ «سیاه‌باز» حمیدرضا همتی به تهیه‌کنندگی سیدعلی قائم مقامی با بازی سام قریبیان، افسانه بایگان و شاهد احمدلو؛ «برای مرجان» به کارگردانی و تهیه‌کنندگی حمید زرگرنژاد با حضور پگاه آهنگرانی، جمشید هاشم‌پور، بهزاد جعفری و فریبا متخصص؛ «حکم تجدیدنظر» محمدامین کریم‌پور به تهیه‌کنندگی غلامرضا کریمی با بازی ژاله صامتی، همایون ارشادی و فرید سجادی حسینی؛ «آهو» نخستین فیلم هوشنگ گلمکانی منتقد قدیمی سینما به تهیه‌کنندگی جواد نوروزبیگی با نقش‌آفرینی رضا کیانیان، علی مصفا و حامد کمیلی در کنار «منفی کرونا» منیژه حکمت، «یدو» مهدی جعفری، «خورشید آن ماه» اولین تجربه کارگردانی ستاره اسکندری به تهیه‌کنندگی منوچهر محمدی، «بیرو» مرتضی علی عباسی به تهیه‌کنندگی مجید برزگر، «جگر زلیخا» مرتضی آتش زمزم به تهیه‌کنندگی ایرج تقی‌پور و «اتومبیل» حسینعلی میری رامشه به تهیه‌کنندگی علی عبدالعلی‌زاده از جمله آثاری هستند که فیلمبرداری‌شان تمام شده است. همچنین «ابلق» پنجمین فیلم نرگس آبیار که دی ماه سال گذشته با اسم اولیه «بی‌وقتی» پروانه ساخت گرفت از جمله تولیدات امسال است. در این فیلم که درامی خانوادگی است بهرام رادان، الناز شاکردوست، هوتن شکیبا و گلاره عباسی حضور دارند. البته بر اساس فراخوان، برخی آثار همچون «بعد از اتفاق» پوریا حیدری اوره به تهیه‌کنندگی شهاب حسینی و «مهران» تازه‌ترین ساخته رقیه توکلی که از تولیدات امسال هستند به دلیل نمایش در جشنواره فیلم کودک امکان حضور در جشنواره فیلم فجر را دارند.
در مسیر فتح
«قهرمان» به کارگردانی اصغر فرهادی یکی از مهمترین تولیدات سینمایی سال است که در مرحله فیلمبرداری قرار دارد. این فیلم آن‌طور که طباطبایی‌نژاد گفت بعید است به جشنواره امسال برسد. طبق اخبار در این فیلم علاوه بر امیر جدیدی و محسن تنابنده چند بازیگر بومی از شیراز حضور دارند. پیش‌بینی می‌شود اولین نمایش «قهرمان» جشنواره کن ۲۰۲۱ باشد. «تفریق» به کارگردانی مانی حقیقی و تهیه‌کنندگی مجید مطلبی با حضور ترانه علیدوستی و نوید محمدزاده در کنار «تئوری آلبرت» مریم‌السادات رضوی به تهیه‌کنندگی جعفر آقا بابائیان، «سه روز سه قتل» مسعود امینی تیرانی به تهیه‌کنندگی جعفر صانعی‌مقدم، «زالاوا» ارسلان امیری به تهیه‌کنندگی روح‌الله برادری، «لیپار» اولین فیلم بلند سینمایی حسین ریگی به تهیه‌کنندگی سعید خانی و «یقه سفیدها» شهرام مسلخی از دیگر تولیدات سینمایی سال ۹۹ در مرحله فیلمبرداری هستند.
در پیچ و خم کرونا
شیوع کرونا تولید برخی آثار را هم با چالش مواجه کرده است. از جمله آثار سینمایی که امسال مجوز ساخت گرفته‌اند و با وجود انتشار اطلاعات اولیه از تولید فعلاً تولیدشان متوقف شده است می‌توان به «قلعه» نیما جاویدی، «نیسان آبی» منوچهر هادی، «تگزاس ۳»
مسعود اطیابی، «زیبای آرام» علی زمانی، «بی‌اجازه حرف نزن» رسول صانعی، «اسکورت» یوسف حاتمی‌کیا، «مستوفی» سیاوش اسعدی، «دومین روز پاییز» اردلان عاشوری و «خرابکاران» سید داود اطیابی اشاره کرد.
دورخیز برای تولید
در لیست فیلمسازانی که امسال پروانه ساخت فیلم تازه‌شان را دریافت کرده‌اند در کنار فیلمسازان تازه‌نفسی چون یوسف حاتمی‌کیا که علاوه بر «اسکورت» به تهیه‌کنندگی آزیتا موگویی، برای «شمش طلا» هم به تهیه‌کنندگی پدرش ابراهیم حاتمی‌کیا مجوز ساخت گرفته، نسلی از فیلمسازان نام‌آشنا و امتحان پس‌داده چون مسعود کیمیایی (خائن‌کشی)، فریدون جیرانی (می‌خواهم سالم زندگی کنم)، محمد مهدی عسگرپور (دختر، بهتر)، رضا میرکریمی (نگهبان شب)، کمال تبریزی (با هم بریم بهشت)، محمدعلی طالبی (خانه خودم) و بهروز شعیبی (قرار ملاقات) قرار دارند. همچنین «دسته دختران» منیر قیدی، «بولینگ» اصغر نعیمی، «پسری با ابروهای ضخیم» بهرام عظیمی، «بازی دراز» یاسمین نصرتی، «تولدت مبارک» حسینعلی پورقلی‌زاده، «بچه‌های هور» فیاض موسوی، «یک بغل دریا» بهمن کامیار، «نوه دختری» غلامرضا رمضانی، «آژیر بی‌صدا» سید امیر پروین حسینی، «زن خوب» اصغر بانک، «سلام بر عشق» حامد رضی، «غریزه اصلی» و «مسافر» کاظم راست گفتار، «آی با کلاه» جواد اردکانی، «طبقه یک و نیم» نوید آبدان اسماعیلی، «خوش قدم» امیر توده روستا، «سومین روز جهان» محمد مهدی رسولی، «میهمانی از کارائییب» لطف‌الله فراهانی، «احمد به تنهایی» حسین مهکام، «تصمیم» پناه پناهی، «در تپش شب» محمد احمدی، «خروس بی‌محل» مجید مافی، «اکبر آهن» علی روئین‌تن، «عروسک» اصغر یوسفی‌نژاد، «آزردگان» مهدی فرد قادری، «حلال» وحید امیرخانی، «لاله کبود» مهرشاد کارخانی، «شکار شکارچی» علی غفاری، «سلام بمبئی2» قربان محمدپور، «افسانه» اسی امین قوامی، «پدرخوانده» عزت‌الله وزین، «فرار مغزها» علی‌حسین ترابی، «بی‌سروصدا» مجیدرضا مصطفوی، «ماجرای مدرسه» شاهپور حسینی، «برزنگی» حسین قاسمی‌جامی، «لانگ‌شات‌های شرقی» زاهد ملکی علی اوجی، «تهمتن» سید مصطفی حسینی، «سومین روز جهان» محمدمهدی رسولی، «حرف آخر» ابراهیم شفیعی، «سرقت طلایی» فرامرز شهبازیان، «قصه ماه‌بی‌بی» امین اصلانی، «محله قدیم» فرخ حسین صیدخانی، «فسیل» کریم محمد امینی، «سودا» مهرداد فرید، «بی‌آبان» مهرداد کوروش‌نیا، «ماهرخ» شهرام ابراهیمی، «شادروان» حسین نمازی، «شباهت خانوادگی» فاطمه ثقفی، «میرجاوه» آرمان زرین‌پور، «ملک‌زاده خورشید» حمید کریمیان و «گنج اژدها» اشکان رهگذر از دیگر فیلم‌هایی هستند که مجوز ساختشان در سال کرونایی ۹۹ صادر شده است.
اندوخته‌های جشنواره
از همان زمان که احتمال برگزاری جشنواره قوت گرفت از جمله حرف و حدیث‌های مطرح شده موضوع پراهمیت شرط نمایش تعداد قابل قبولی از آثار پرکیفیت در جشنواره بود اما طبق سناریوهای پیش رو سی‌ونهمین جشنواره فیلم فجر، آثار حاضر در جشنواره گزینشی نخواهد بود و تمام آثار متقاضی داوری خواهند شد. این ویژگی از یک‌سو فرصتی برای دیده شدن عوامل تولیدی است که منفک از کلیت اثر، کارشان شایسته داوری و دریافت سیمرغ است و از سوی دیگر مسأله کمیت تولیدات سینمایی را حل می‌کند. ضمن اینکه طبق آیین‌نامه این دوره از جشنواره فیلم‌های بلند داستانی را که تولیداتشان برای بعد از سال ۹۷ است؛ اما اکران نشده و در هیچ جشنواره‌ای حضور نداشتند می‌توان به این فهرست اضافه کرد. بر این اساس «قاتل و وحشی» حمید نعمت‌الله با بازی لیلا حاتمی و امین حیایی، «مست عشق» حسن فتحی با حضور شهاب حسینی و پارسا پیروزفر، «لامینور» داریوش مهرجویی با نقش‌آفرینی علی نصیریان، علی مصفا و پردیس احمدیه، «طلاخون» ابراهیم شیبانی با بازی شهاب حسینی، حسام منظور، زری خوشکام در کنار فیلم‌هایی چون «داستان دست‌انداز» کمال تبریزی، «روشن» روح‌الله حجازی، «ستاره بازی» هاتف علیمردانی، «سگ‌بند» مهران احمدی، «عروسی مردم» مجید توکلی، «کارور» احمد مرادپور، و… از جمله آثاری هستند که در صورت صلاحدید تهیه‌کنندگان در کنار تولیدات امسال به سی‌ونهمین جشنواره فیلم فجر می‌آیند.
منبع: روزنامه ایران
