در چهارمین روز از جشنواره ۳۹ دو فیلم «زالاوا» نخستین فیلم بلند سینمایی ارسلان امیری و «مصلحت» به کارگردانی حسین دارابی به نمایش درآمد که هر دو فیلم درباره باور، تحمل عقیده مخالف در فضایی از تلفیق گونه‌های سینمای است.
به گزارش ستاد اطلاع رسانی جشنواره فیلم فجر، «زالاوا» فیلمی با بهره‌گیری از باورهای عامه، افسانه و عناصری از ژانر سینمای وحشت است.
ژانر وحشت اساسا دلمشغول صحنه‌های ترسناک و فراطبیعی است که در آن ترس از مولفه‌های ناشناخته و فضاهای مرموز مورد تاکید قرار می‌گیرد. معمولا ژانر فیلم ترسناک به ژانر علمی و تخیلی پهلو می‌زند. اما در فیلم ارسلان امیری اگرچه عناصر ژانر وحشت به چشم می‌خورد اما تمام و کمال به این ژانر وفادارد نیست بلکه در آن عناصر ژانریک به جای تلفیق شدن با ژانر علمی و تخیلی با باورها و افسانه‌های بومی کردستان گره می‌خورد. ویژگی «زالاوا» تلفیق فضاهای مختلف و عناصر ژانریک است که از آن می‌توان به عنوان یک فیلم بین‌ژانری یاد کرد.
روایت داستانی فیلم درباره باورها و باورهای خرافی است که در روند فیلمنامه با حضور یک نیروی نظامی در منطقه دچار چالش می‌شود. کاراکتر نظامی این فیلم با بهره‌گیری از قدرت خود وارد جدال با اهالی منطقه می‌شود. از این‌جا فیلم در کنار عناصر ژانر وحشت به عقاید عامه نفوذ می‌کند و پاسگاه نظامی منطقه درگیر حوادث عجیبی می‌شود و وحشت از خرافات و گرفتن جن از سوی پاسگاه به وظیفه فراطبیعی و عجیب شخصیت اصلی فیلم بدل می‌شود. در واقع نیروی نظامی به جای آن‌که متهم را بترساند خود از جن که عامل اغتشاش فضای روستا است می‌ترسد. استوار فیلم مخالف خرافات رایج در بین اهالی است اما به علت نداشتن تحمل عقیده مخالف کار را به آن‌جا می‌رساند که پزشک آن دهکده کشته می‌شود.
بازی بزرگان در فیلمی چندرگه
«مصلحت» بیش از هر چیز دلمشغول مضمون و انتقال محتوای اعتقادی فیلم است. در این فیلم فرزند یک شخصیت روحانی بلندپایه عامل قتل و کشته شدن شخصی می‌شود که باوری متفاوت از او دارد. این مسیر با اعمال نفوذهایی مواجه می‌شود تا دوگانه بین مصلحت و عدالت در نگاه افراد هم‌مسلک هویدا شود.
حسین دارابی در این فیلم چندین مضمون و باور را دنبال می‌کند. اما در بین مضامین مختلف، داستان «مصلحت» روی قتلی که سرمنشا اتفاقات بعدی می‌شود تاکید ویژه‌ای دارد و به‌طورکلی در آن تمرکز بر باورهای غلط و مهم‌تر از همه عدم‌تحمل عقیده مخالف است. اگر آقازاده داستان با تساهل رفتار می‌کرد و قدرت تحمل آن عقاید را داشت می‌توانست از این اتفاق حاد و دردسرآفرین جلوگیری کند تا جنگ قدرت و اعمال نفوذ کار را به بازی بزرگان و پاک‌کردن جرم آقازاده نکشاند.
«مصلحت» به لحاظ ژانری فیلمی یک‌دست نیست و در آن تلفیقی از ژانرهای مختلف به چشم می‌خورد تا با فیلمی چندرگه سروکار داشته باشیم که در درام آن عناصر داستانی فیلم‌های پلیسی، جنایی و به نسبت کمتری حال‌وهوای فیلم‌های معمایی وجود دارد.
«زالاوا» و «مصلحت» دو فیلمی است که فضای داستانی آن‌ها مرتبط با چند دهه قبل (پیش از انقلاب و اوایل انقلاب) است. در هر دو اثر رگه‌های تلفیق ژانری وجود دارد تا فیلم بتواند فضای رفت‌وآمدی بین وجوه متعدد ژانرهای مختلف را تجربه و تلفیق کند. همچنین در این دو فیلم تحمل عقیده مخالف و برخورد از بالا یا سویه حق در مقابل باورهای نادرست و باطل بسیار پررنگ است.
