این جشنواره که از ابتدای شکل‌گیری تا امروز نزدیک به ۴۰ دوره از آن می‌گذرد نه تنها یک جشنواره سینمایی است بلکه تبدیل به نماد و نشان جشن‌های سالروز پیروزی انقلاب اسلامی شده است.
جشنواره فیلم فجر از زمانی که به صورت مسابقه‌ای برگزار شد تبدیل به محلی برای نمایش جدیدترین آثار سینمای ایران هر سال شده است و به همین دلیل اکثر فیلمسازان و سینماگران علاقه داشتند تا اولین نمایش اثرشان در جشنواره فیلم فجر باشد زیرا فارغ از جایزه گرفتن و یا برنده نشدن، نفس حضور در جشنواره و مواجهه رو در رو با مخاطبان جدی سینما برای صاحبان آثار یک امتیاز مثبت و برگ برنده بود.
از زمانیکه بخش بین‌الملل به جشنواره فیلم فجر اضافه شد همیشه شکل برگزاری این بخش محل اختلاف نظر بوده است. گروهی معتقد بودند که باید بخش بین الملل به همین شکل برگزار شود و این بخش باتوجه به حضور مهمانان فرصتی باشد تا سینماگران خارجی و مسئولان جشنواره های مختلف بین‌المللی در زمان برگزاری جشنواره فیلم فجر به ایران بیایند و فیلم‌های سینمای ایران را ببینند و برای جشنواره‌های خود آثار متناسب را برگزینند.
به طور مثال، باربارا مدیر جشنواره فیلم ونیز هرسال در جشنواره فیلم فجر حضور داشت و فیلم‌های ایرانی را می‌دید. از سویی دیگر به دلیل شرایط عرفی و شرعی کشور هرگز امکان نمایش فیلم‌های خارجی به صورت کامل وجود نداشت درنتیجه بخش بین الملل کاملا در خدمت معرفی سینمای ایران بود و جشنواره فیلم فجر و سینمای ایران بیشترین بهره را از این بخش می‌برد. انتخاب فیلم بدوک ساخته مجید مجیدی برای جشنواره فیلم کن و انتخاب فیلم بچه های آسمان برای جشنواره مونترال نتیجه برگزاری جشنواره ملی فیلم فجر و بین الملل درکنار یکدیگر و به صورت همزمان بود.
متاسفانه در ادامه برگزاری جشنواره فیلم فجر بنا به یک تصمیم غیرکارشناسی و با اهدافی همچون حضور پررنگ مهمانان خارجی و طراز اول و نمایش فیلم‌های روز سینمای جهان و همچنین برگزاری جشنواره‌ای برای سینماگران و علاقمندان تخصصی سینما، مدیران فرهنگی وقت تصمیم گرفتند تا این دو بخش را از هم جدا کنند به شکلی که جشنواره ملی فیلم فجر در بهمن ماه و بخش بین الملل آن بهار سال آینده و با یک نام برگزار شود. اما تجربه ۵ ساله برگزاری این جشنواره نشان داد که این جداسازی کاملا اشتباه بوده و امروز دوباره این دو جشنواره ادغام شده است.
این ادغام می‌تواند چند مزیت خوب برای سینمای ایران داشته باشد. ابتدا آنکه جشنواره فیلم فجر را از سردرگمی زمانی و مکانی خارج می‌کند زیرا دو فاکتور اصلی برگزاری جشنواره‌های قوی در دنیا ثابت بودن زمان و مکان برگزاری است. دوم آنکه به دلیل برگزاری همزمان در هزینه‌ها صرفه جویی می‌شود و این مساله با توجه به مشکلات اقتصادی و تحریم‌های ناجوانمردانه بسیار حائز اهمیت است.
همچنین ادامه برگزاری همزمان هر دو جشنواره می‌تواند توان و انرژی برگزارکنندگان را در یکجا و یک مسیر متمرکز کند و همه سینماگران اعم از داخلی و خارحی در یک بازه زمانی مشخص به تماشای فیلم‌های ایرانی و خارجی بپردازند.
البته این نکته را نباید فراموش کرد که هرکشور و هر نظامی باتوجه به سیاست‌ها و نگاه تخصصی که دارد جشنواره‌های مختلفی را برگزار می کند اما نباید از یک جشنواره سینمایی توقع داشت که داعیه دفاع و بیان همه آن سیاست‌ها را در آثارش داشته باشد زیرا هر جشنواره‌ای محدودیت‌های زمانی از لحاظ برگزاری و تعداد فیلم‌هایی که می‌خواهد نمایش بدهد، دارد بنابراین اگر ما می‌خواهیم با تقویت بخش بین‌الملل سینمای ایران حرف خود را به گوش جهانیان برسانیم، راهکارش برگزاری یک جشنواره جداگانه با یک استراتژی جدید است نه اینکه با دوپاره کردن یک جشنواره قدیمی سینمایی به اعتبار داشته‌های خود لطمه بزنیم.
