بر اساس راهبردهای سازمان سینمایی، مقابله با ابتذال در آثار سینمایی به عنوان یک اصل درنظر گرفته شده و جشنواره فیلم فجر راهی سخت را پیش رو دارد.
«ابتذال» مفهومی است که برای گریز از آن در هر صنف و هنر و پدیده‌ای، باید باتمام قوا کوشید. از آن‌جایی که یکی از مهم‌ترین ارکان آگاهی‌رسانی، سینما است؛ لازم است که مدیران فرهنگی و هنری، هنرمندان، اهالی رسانه و همه دست‌اندرکاران این حوزه برای صیانت از اعتبار ارزشی آثار سینمایی تلاش کنند و درجهت مقابله با «ابتذال» به پا خیزند.
از آن‌جایی که امسال چهلمین دوره از جشنواره فیلم فجر برگزار می‌شود و این شروع دهه پنجم این رویداد سینمایی به حساب می‌آید، چهره‌های معتبر سینمایی درباره دوری‌گزینی از «ابتذال» سخنانی را ایراد کردند.
٭ لزوم ارائه تعریف برای «ابتذال»
جواد اردکانی، کارگردان درباره چگونگی مقابله با ابتذال در سینما با کمک جشنواره فیلم فجر گفت:
شورایی که مجوز می‌دهد باید تعیین کند که از دیدش چه فیلمی سخیف و مبتذل است و سرمایه‌گذاریک فیلم باید بداند فیلم سخیف، دقیقا چیست. قطعا بین ۹ نفر اعضای حاضر در شورای پروانه ساخت، ۹ تعریف مختلف از سینمای مبتذل وجود دارد. مرزها در سینما باید شفاف شود تا مسئله جذب مخاطب و رونق فیلمسازی روز به روز شکل بهتری به خود بگیرد.اگر تعریف مشخص شود، تکلیف‌مان روشن است اما اگر تعریف مشخص نشود، به مشکل برمی‌خوریم.
٭ لزوم سیاست‌گذاری راهبردی برای جلوگیری از «ابتذال»
آرش فهیم، دبیر بخش فرهنگی روزنامه کیهان نیز با اشاره به راهبردهای سازمان سینمایی در مقابله با ابتذال درباره اینکه جشنواره فیلم فجر به عنوان مبدا سینمایی چگونه می‌تواند از طریق داوری با ابتذال در سینما مبارزه کند، توضیح داد: مدیریت جشنواره می‌تواند سیاست‌گذاری و هدف مشخصی را در مقابله با ابتذال در سینما در جشنواره فیلم فجر تبیین کنند. طبیعتا این سیاست‌گذاری اگر در جشنواره مشخص شود، داوران نیز در ارزیابی فیلم‌ها این موارد را جزو معیارهای سنجش خود قرار دهند.
فهیم ادامه داد: هرچه هویت و شخصیت جشنواره فیلم فجر به سمت بستن راه ابتذال برود، داوران نیز این موضوع را در بررسی‌های خود قرار می‌دهند. به طور طبیعی اگر داوران جشنواره از سینماگران متعهد و متخصص باشند، به فیلم‌های سطح پائین یا دارای آلودگی ابتذال، باج نخواهند داد.
این روزنامه‌نگار در پایان با تأکید بر اینکه جشنواره فیلم فجر می‌تواند به وسیله ابزارهای تشویقی با ابتذال مبارزه کند، گفت: داوران جشنواره فیلم فجر با ارزش‌گذاری به فیلم‌هایی که از لودگی و سطحی‌نگری به دور هستند، می‌توانند سینماگران را به سمت مطلوب سوق دهند.
٭ نقش مدیریت فرهنگی برای مقابله با ابتذال
عبدالله اسفندیاری، فیلمنامه‌نویس و تهیه‌کننده سینما درباره راهبرد سازمان سینمایی در مقابله با ابتذال در سینمای ایران، اظهار کرد: ابتذال پیوسته در کمین هنر قرار دارد و سینمای ایران همیشه در خطر ابتذال است. مدیریت فرهنگی با به کار بردن سیاست‌های درست می‌تواند از ابتذال در سینمای ایران جلوگیری کند. من دست کسی را می‌بوسم که بتواند ابتذال را در سینمای ایران سانسور کند و از بین ببرد. کار مدیری که بتواند به فیلم‌های مبتذل مجوز ندهد، شایسته تقدیر است و او توانسته است به سینما و جامعه خدمت کند.
٭ تاثیر جشنواره فیلم فجر در کمرنگ کردن ابتذال
غلام عباس فاضلی، منتقد سینما در این رابطه گفت: در طول چند سال اخیر به ویژه از جشنواره سی و چهارم به این طرف، جشنواره فجر با تقویت خط‌مشی حمایت و کشف فیلمسازان خوش‌قریحه جوان باز توانست کمک خیلی مهمی به ارتقای سینمای ایران کند.
فاضلی گفت: باید به این واقعیت توجه کرد که جشنواره فجر با اهمیت ندادن به فیلم‌های سطحی‌نگر، سخیف، مبتذل یا ساده‌انگارانه باعث شده که آن فیلم‌ها از دایره توجه در سینمای ایران تا حد زیادی خارج شوند. در این جشنواره، آن دسته از فیلم‌هایی که با دقت بیشتری ساخته شدند و فیلم‌های بهتری بودند، مورد توجه بیشتری قرار گرفتند و در نتیجه جشنواره فجر شاید به طور ناخواسته، اهمیت و تاثیر زیادی در مقابله با فیلم‌های سطحی، کم‌اهمیت و سخیف در سینمای ایران داشته است.
٭ حل مشکلات در مرحله صدور پروانه ساخت
احمد امینی، کارگردان فیلم «چتری برای دو نفر» نیز درباره راهبردهای سازمان سینمایی در مقابله با تولید و اکران فیلم‌های سخیف و مبتذل بیان کرد: برخی از فیلم‌ها می‌توانند گیشه‌پسند باشند اما مخاطب خاص خود را داشته باشند. این فیلم‌های باارزش، با مخاطبان خود به خوبی ارتباط برقرار می‌کنند. این که می‌گویند فیلم‌های گیشه‌پسند مخاطب خود را ندارد، چندان درست نیست. با این حال باید جلوی برخی از ایرادات در مرحله صدور پروانه ساخت، گرفته شود تا ضعف فیلمنامه از بین برود. همچنین باید نظم و کنترل خاصی روی ساخت این فیلم‌ها انجام شود تا به قول «محمد خزاعی» رئیس سازمان سینمایی، جلوی ساخت این فیلم‌های سخیف گرفته شود.
* در سینمای آرمانی جایی برای فیلم مبتذل نیست
بیژن نوباوه، نایب رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس نیز توضیح داد: در دوره کرونا مشاغل بسیاری در این عرصه به بن‌بست خوردند، افراد بیکار شدند و این خود ضربه‌ای جبران ناپذیر را به سینما وارد کرد اما، ضربه مهم‌تر از سوی سیاستگذار و فیلمساز به سینما وارد شد و آنچه که مربوط به محتوا و ارزش‌های سینماست، بسیار با آنچه انتظار می‌رفت؛ فاصله داشت.
او ادامه داد: تمام این موارد، نیاز به بازنگری در سطح سیاست‌های کلان و مدیران ارشد سینمایی دارد که با روی کار آمدن دولت جدید و تغییر رئیس سازمان سینمایی، یک چشم‌انداز مثبت در این زمینه حاصل شده است.
این کارشناس فرهنگی در ادامه با تأکید بر اینکه جشنواره فیلم فجر می‌تواند جلوی اکران فیلم‌های سخیف و مبتذل را بگیرد، بیان کرد: سینماگران و مدیران سینمایی باید جلوی این اتفاق را با ساخت فیلم‌های ارزشی و انقلابی بگیرند. در سینمایی که در آن فیلم‌هایی با محوریت آرمان‌های انقلاب اسلامی ساخته شود، جایی برای حضور فیلم‌های مبتذل وجود ندارد.
منبع: ایرنا
