در سومین روز از جشنواره چهلم فیلم فجر در خانه جشنواره، دو فیلم «برف آخر» به کارگردانی امیرحسین عسگری و «لایههای دروغ» به کارگردانی رامین سهراب به نمایش درآمد.
بهرهگیری از عناصر مینیمالیسم و ژانر اکشن وجه تازه این دو فیلم برای ارتباطگیری با مخاطب محسوب میشود.
به گزارش مرکز اطلاعرسانی روابطعمومی جشنواره فیلم فجر، «برف آخر» به کارگردانی امیرحسین عسگری یک خروج موفق از لوکیشنهای شهری است. فیلم فضایی مینیمال دارد. کم دیالوگ است و از موسیقی استفاده کم و به قاعده اما نه درجهت به دوش کشیدن بار روایی فیلم داشته است. موسیقی آن حالوهوای درونی دارد که فضای انزوای شخصیتها و تنهایی انسان و حیوانات را تشدید میکند اما شیوه برخورد موسیقاییاش روایی نیست.
«برف آخر» داستان تنهایی آدمهایی است که برای روبهروشدن باهم و دوستداشتن و دوستداشته شدن دچار معضل هستند. فیلم توانسته است بار تنهایی آدمهای غالبا درونگرا و منزوی فیلم را به مخاطب منتقل کند. عینی کردن مفاهیم انتزاعی و درونیات افراد دشوارترین وظیفهای است که فیلم بردوش دارد. آنهم در صنعت سینما که به خلاف ادبیات برای منتقل کردن مفاهیم درونی به معادلهای بصری و عینی نیاز دارد.
«برف آخر» فیلمی کارکترمحور است و امین حیایی در یک نقش درونی و پیچیده توانسته است بازی قابلتوجه و اثرگذاری ارائه کند. در بیشتر اوقات این شخصیت تنهاست و توانسته است درونیات خود را با حرکات و زبان بدن منتقل کند؛ آنهم با کمترین دیالوگ. حیایی در عینی کردن فضای درونی فیلم نقشی ویژه دارد و بخوبی توانسته معانی پنهان فیلم را عینی کند.
استفاده مینیمال از دیالوگ، موسیقی در فیلمی با ریتمی درونی از «برف آخر» یک فیلم منسجم ساخته است که درام خود را یکدست روایت میکند. حفظ این ریتم و فضای یکدست در «برف آخر» تازگی و بداعت تاملبرانگیزی به این اثر بخشیده است.
وفاداری به قواعد ژانر
«لایههای دروغ» به کارگردانی رامین سهراب ژانر تازهای را برای روایتپردازی خود برگزیده است. فیلمی که علیرغم تمام نقدهایی که ممکن است به آن وارد باشد یک اکشن وفادار به قواعد ژانریک خود است.
اگرچه در دهه اول انقلاب ژانر اکشن یکی از محبوبترین ژانرها در سینمای ایران بود اما این ژانر به دلایل مختلف افول کرد و در دهههای بعد کارگردانها کمتر سراغ این ژانر مخاطبپسند رفتند و بیشتر کمدی را برای ارتباط با مخاطبان انبوه برگزیدند. تماشای «لایههای دروغ» از این بابت برای مخاطبان فارسیزبان تازگی دارد.
در سینمای جهان نیز دهه ۷۰ میلادی به عنوان دوران اوج سینمای اکشن بود و شاید این ژانر نتوانست هیچ وقت به آن اوج برسد اما هیچگاه کنار گذاشته نشد و تجربههای موفقی نیز به یادگار گذاشت.
«لایههای دروغ» انطباق زیادی با قواعد گونه اکشن دارد. در این سینما قهرمان اصلی با مجموعهای از درگیریهای فیزیکی، رزمی و جنگی روبهرو میشود تا به نتیجه نهایی و هدف اصلیاش برسد.
این فیلم اگرچه بین ایران و فنلاند در گذار است و گاه خصلت توریستی در نشاندادن نماها پیدا میکند و فراوان از نماهای هلیشات بهره گرفته است اما ژانر تازهای دارد و نحوه تدوین و فیلمبرداری آن کمتر به آثار شناخته شده در فیلمهای ایرانی شباهت دارد. تماشای فیلم اکشن -ورای هر کیفیتی- یک تجربه تازه پس سالها نادیدهگرفتن این ژانر در سینمای ایران است.
کامبیز حضرتی