نشست‌های تخصصی روز پنجم جشنواره با موضوعاتی چون روایت قدرتمندانه، ارتباط سینما و تاریخ و تمدن، نگارش برای اجرا و موضوع اقتباس در سینما برگزار شد.
به گزارش مرکز اطلاع‌رسانی روابط عمومی جشنواره فیلم فجر، در پنجمین روز از جشنواره فیلم فجر، نشست های تخصصی برگزار شد. نشست‌های فرهنگی در خانه جشنواره، با عناوین نشست فرهنگی سینما و قدرت روایت (مرکز مطالعات راهبردی ژرفا)، نشست فرهنگی نگارش برای اجرا، نشست فرهنگی سینما تاریخ و تمدن، نشست فرهنگی اقتباس و بومی‌سازی متون غیرفارسی و نمایش فیلم «ناخدا خورشید» به کارگردانی «ناصر تقوایی» برگزار شد.
در نشست فرهنگی، سینما و قدرت روایت که به صورت مجازی و به میزبانی مرکز مطالعات راهبردی ژرفا برگزار شد، دکتر «سیدحسین شهرستانی»، مدرس دانشگاه و پژوهشگر حکمت تبلیغات صحبت کرد. در نشست به تاریخ سینما و ایران اشاره و پیوندهای میان این دو بررسی شد. کارشناس نشست سعی کرد از ظرفیت های ایران در قدرت روایت بگوید. شهرستانی با بیان اینکه چین در حوزه‌های سیاسی و اقتصادی هماورد غرب شده است، ادامه داد: «در سینما و علوم انسانی و فلسفه مسائل زیادی است که بازتاب دارد و در حقیقت ما بهتر از آنها هستیم، سینما ما داشته‌های بیشتری نسبت به انها دارد و به باطن تمدن مدرن نزدیک می‌شود؛ تولیدکننده‌گان سینما آنجایی که کلیشه‌ها خلق می‌شوند از آن بهره می‌برند و استفاده می‌کنند و فقط مختص ما نیست.»
نشست فرهنگی، نگارش برای اجرا با سخنرانی «علی لقمانی» مدیر فیلمبرداری، «دکتر مصطفی رستگاری» فیلمنامه‌نویس برگزارشد. در این نشست مراحل تولید یک اثر سینمایی به خوبی موشکافی شد. موضوعی که اگر در سینمای ایران رعایت شود، بی تردید بسیار از ایرادات حل خواهد شد. به سبب کارشناسانی که در برنامه حضور داشتند، موضوع فیلمبرداری و حلقه اتصال متن با فیلمبردار به خوبی موشکافی شد. علی لقمانی مدیر فیلمبرداری در بخش‌هایی از صحبت‌هایش عنوان کرد: در خلق فضای بصری فیلم چند نفر دخیل هستند و اگر میان آنها فهم مشترکی از درون‌مایه فیلم‌نامه و روند و ساختاری که کارگردان انتظار دارد، شکل گیرد خروجی کار مطلوب خواهد شد اما معمولا این اتفاق نمی‌افتد. اگر وقت کافی در پیش تولید برای خلق اشتراک نگاه وجود داشته باشد، تولید بهتر خواهد بود و تهیه‌کننده آگاه هم این را می‌داند.
نشست‌فرهنگی سینما تاریخ و تمدن با سخنرانی «دکتر بهروز فرنو» پژوهشگر فرهنگی در سالن ۵ برگزار شد. در این نشست هم مانند نشست نخست، موضوعات تاریخی و تاثیر آن بر سینما و فرهنگ به شکل جدی بررسی شد.
دکتر فرنو در اینباره گفت: کار سینما و هنرهای جدید ترسیم عالم ظاهر است و در هنرحقیقت به یک نسبتی به تحقق می‌رسد اما هر کدام وضعی دارد. در سینمای عالم بعد از مدرنیته خدایگانی بشر به تزلزل رسیده است. موضوعیت نفسانی و خودبنیانی مطرح است و تحقق رویای بشر جدید را در سینمای تجاری امروز می‌بینیم و در مقابل برای اهل تفکر پرسش ایجاد می‌شود و سبک‌های مختلف سینمای آوانگارد و صاحب تفکر با پرسش‌هایی مواجه شدند. ما یک صنعت سینما و یک سینمای پرسشگر داریم. در سینمای بعد انقلاب بحثی اعتلایی برای ما مطرح شد و گفتیم که می‌خواهیم داستان مبتذل فیلم فارسی را به داستانی متعالی بازگردانیم.
در ادامه این نشست هم به اهمیت تکیه بر تاریخ نیز تاکید شد و مثال از شهید آوینی و نگرش او به تاریخ و گذر زمان مطرح شد.
در نشست پایانی، فیلم سینمایی «ناخدا خورشید» اثر ماندگار ناصر تقوایی مورد بررسی قرار گرفت. در این نشست موضوع اقتباس و بومی‌سازی متون غیرفارسی با سخنرانی «مهدی سجاده‌چی» فیلمنامه‌نویس جدی نقد شد. ابتدا سجاده‌چی از سخت گیری و نکته سنجی تقوایی در اقتباس گفت و به تمجید از فیلم این کارگردان پرداخت.
سجاده‌چی معتقد بود که باید برای اقتباس خوب در سینما، ابتدا به خوبی فرهنگ داخل را بشناسیم تا بتوانیم به خوبی آن را بسازیم. این داور چهلمین جشنواره فیلم فجر معتقد بود تقوایی خیلی خوب فرهنگ ایران را می‌شناخت و به همین دلیل اثر اقتباسیش یعنی «ناخدا خورشید» به خوبی ساخته شد.
در ادامه نیز علت کمبود آثار اقتباسی مورد بحث قرار گرفت. سجاده‌چی معتقد بود گرایش نویسندگان به سوژه‌های دم دستی باعث شده است آن ها از اقتباس دور شود و علاوه بر این اقتباس نکردن را فضیلت دانسته اند. در ادامه نشست بی توجهی به پیش زمینه های ادبی در سینما مورد نقد قرار گرفت و سپس نمونه اصلاح شده فیلم «ناخدا خورشید» اکران شد.
روزنگار فرهنگی جشنواره | بررسی ظرفیت‌های سینمای ایران در نشست‌های تخصصی
