نشست فرهنگی جشنواره فیلم فجر با موضوع «سینمای سیاسی، فقدان فیلمنامه» با سخنرانی «مجتبی راعی» کارگردان برگزار شد.
به گزارش مرکز اطلاع‌رسانی روابط‌عمومی جشنواره فیلم فجر، آخرین نشست فرهنگی هشتمین روز جشنواره فیلم فجر با محوریت سینمای سیاسی، فقدان فیلمنامه با سخنرانی «مجتبی راعی» کارگردان با نمایش فیلم «دست‌نوشته‌ها» ساعت ۱۹:۳۰ در سالن ۴ مرکز همایش‌های برج میلاد برگزار شد.
مجتبی راعی در ابتدای این نشست عنوان کرد: مرحوم مهرزاد مینویی انسان آرامی بود و فقط حرف حسابی می‌زد. فوق‌العاده باسواد و در کمبود امکانات، به کسب علم می‌پرداخت. تمام کسانی که اطراف وی بودند از او یاد گرفتند. او در اوایل آشنایی‌مان علت پیشرفت سینما در آمریکا را سوادشان می‌دانست و می‌گفت شماها بی‌سواد هستید. خیلی ناراحت شدم. ساعت‌ها با یکدیگر صحبت کردیم و حرف خود را به من اثبات کرد. خیلی در مسیر کاری من تاثیر داشت و من را بینا کرد.
وی افزود: «دست نوشته‌ها» را به تازگی دیدم و حسرت خوردم که چرا باز هم فیلم نساخت و در اتاق تدوین مستقر شد.
راعی اظهار کرد: وقتی فیلم را می‌بینیم تعجب می‌کنیم که چقدر پختگی دارد. فیلم‌های آن دوره را شعاری می‌ساختند اما «دست‌نوشته‌ها» پختگی‌های زیادی داشت و مبتنی بر کلیشه نبود.
این کارگردان سینما تصریح کرد: اخیرا یک فیلم سیاسی دیدم و با خود گفتم کاش جای زمان‌ساخت این دو فیلم عوض می‌شد. همه عناصر و اتفاقات فیلم «دست‌نوشته‌ها» معقول است. شاید یک فیلم قدیمی را ببینیم و ضعف‌های آن را به حساب قدیمی بودنش بگذاریم اما فیلم مینویی خیلی درست است. هنوز برایم سوال است که چرا راه مینویی در فیلم‌سازی ادامه پیدا نکرد.
راعی درباره دیگر ویژگی‌های «دست‌نوشته‌ها» اظهار کرد: فیلم هیچ سکانس اضافی ندارد و نمی‌شود هیچ سکانسی را از آن حذف کرد. اگر این کار انجام شود به اثر ضربه می‌خورد. فیلم وقت مخاطب را تلف نمی‌کند. مینویی در روند فیلمنامه نیز تاثیرگذار بود. تدوین فیلم را هم خودش انجام داد و چقدر عالی انجام شده است. حجم سکانس‌ها به‌قاعده است. «دست‌نوشته‌ها» اثر شسته رفته‌ای بود. کارگردانی و نوع فیلم‌برداری این فیلم برگرفته از کارگردانی هیچکاک است و به نوعی ادای احترام به فیلم «سرگیجه» است. این فیلم نشان داد که مینویی هیچکاک را خیلی خوب فهمیده است. وقتی کابوسی را می‌سازد که در آن فرد کشته شده، زنده می‌شود.
این کارگردان درباره علت ساخته نشدن فیلم‌های سیاسی در کشور بیان کرد: وقتی از سیاست صحبت می‌شود، این تعریف در ذهن تداعی می‌شود که منظور محل تجمع قدرت است. اگر بخواهیم درباره فلان قشر صحبت کنیم، افراد آن قشر نسبت به ما جبهه می گیرند. در سینمای هالیوود برخی اوقات فرد خطاکار، فرماندهان پلیس هستند. همین موضوع باعث شد که فقط فیلم‌های سینمایی با سبک‌های اجتماعی ساخته شود که سیاه‌نمایی است. می‌گویند چرا سیاه‌نمایی می‌کنید. خوب ما کاری به‌جز سیاه‌نمایی نمی‌توانیم انجام دهیم.
راعی در ادامه بیان کرد: ما در سینمای آمریکا فیلم‌هایی می‌بینیم که انتقادهای تندی از مسئولان می‌شود. این موضوع امنیت را برای آن کشور ایجاد می‌کند. وقتی از آزادی حرف می‌زنیم بحث‌های خارج از عرف مطرح می‌شود. منظور از آزادی این است که فرصت‌طلب‌ها و خائنین احساس آزادی نکنند. این موضوع عین تثبیت نظام است. در سینما کاری کرده‌ایم، افرادی که می‌خواهند خطای بزرگی کنند جلویشان گرفته می‌شود.
این کارگردان سینما ادامه داد: در دوره‌ای نیروی انتظامی به ما جزوه‌ای داد که پلیس را با شمایل خاصی معرفی کنیم. این درحالی بود که شمایل پلیسی که در جزوه آمده بود با پلیسی که مردم می‌دیدند متفاوت بود. اگر بخواهیم درام شکل بگیرد پلیس خوب و بد را باید کنار هم نشان دهیم. متاسفانه نه در میان مسئولان نه در جریان عمومی میلی به آزادی دیده نمی‌شود.
مجتبی راعی ادامه داد: قصد داشتم در دوره‌ای، فیلمی با حضور موافقان و مخالفان مضمون بانک‌داری و شیوه اجرایی آن بسازم. اجازه این کار به من داده نشد. حتی درباره مجموعه خودروسازی نیز این پروژه به سرانجام نرسید.
راعی در پایان درباره آینده سینمای سیاسی گفت: من به آینده سینمای سیاسی امیدوار نیستم. چراکه فکر می‌کنم هنوز تفکر قالب برای انتقادپذیری در قدرت وجود ندارد.
