در نهمین روز چهلمین جشنواره فیلم فجر دو فیلم «ضد» به کارگردانی امیرعباس ربیعی و فیلم «خائن‌کشی» به کارگردانی مسعود کیمیایی نمایش داده شد. در این دو فیلم علیرغم تفاوت فضا و ژانر، مولفه‌های عشق، تاریخ و سیاست باهم آمیخته شده است.
به گزارش مرکز اطلاع‌رسانی روابط‌عمومی جشنواره فیلم فجر، فیلم «ضد» به کارگردانی امیرعباس ربیعی فیلمی درباره حوادث سال‌های اول انقلاب است و در آن به حوادث سیاسی سال‌های شصت، ورود منافقین به فاز مسلحانه و کشتار مردم بی‌دفاع در خیابان‌ها پرداخته می‌شود. در این فیلم از فیلم‌های مستند از حوادث سیاسی استفاده شده و فیلم با سخنرانی بنی‌صدر در زمان ریاست جمهوری‌اش آغاز و در انتها به انفجار دفتر حزب جمهوری و شهادت شهید بهشتی و یارانش ختم می‌شود.
علاوه بر بستر سیاسی و تاریخی در این درام سیاسی با لایه پررنگی از عشق در شرایط سخت مواجه هستیم. فیلم البته مولفه‌های تریلر سیاسی را دارد اما نمی‌توان از آن به عنوان یک فیلم تریلر یاد کرد. در تریلر معمولا کاراکتر اصلی علیرغم مشکلات و محدودیت‌ها به دنبال رفع موانع است. این وجه البته در فیلم «ضد» وجود دارد اما برخلاف تریلرهای معمول به تعلیق و دلهره در فیلم چندان توجهی نشده است. بنابراین با یک درام سیاسی مواجه هستیم که حال و هوای عاشقانه را در یک بستر تاریخی به مخاطب منتقل می‌کند.
تماشای قهرمان و ضد قهرمان
فیلم «خائن‌کشی» به کارگردانی مسعود کیمیایی درامی پر از مولفه‌های آشنا و خوب این فیلمساز پیشکسوت است. در این فیلم در لحظاتی ارجاعاتی به فیلم‌های خود کیمیایی را در یک فیلم پرحادثه می‌بینیم. اشاراتی به فیلم «ردپای گرگ» و «گوزن‌ها» که اگرچه توسط این فیلمساز ساخته شده اما این آثار به تاریخ سینما تعلق دارند و همزمان خصلت ارجاع به خود و ارجاع به تاریخ سینما را دارند.
در این فیلم شاهد دلبستگی کیمیایی به فیلم اکشن هستیم. فیلمی که درعین‌حال مولفه‌های ایرانی دارد. اما در فیلم «خائن‌کشی» شاهد درگیری و زد و خورد یک گروه با ضدمصدقی‌ها، شهربانی و ارتش، لومپن‌ها و … هستیم که از عناصر اصلی و کلیدی سال‌های آغازین دهه سی خبر می‌دهند.
سیاست؛ موتور حرکت یک دارودسته می‌شود تا برای نجات کشور و جلوگیری از سقوط دکتر مصدق به نجات مردم برخیزند اما این درگیری آمیخته با رفاقت‌ها و خیانت‌های توامان است که با نماهای خیره‌کننده مخاطب را با خود همراه می‌کند. همه چیز در این فیلم در خدمت انتقال روح کلی اثر است تا با قهرمان‌های از نفس‌افتاده فیلم همراه شویم. شاید کیمیایی همچنان تنها کارگردانی باشد که قهرمان یا ضدقهرمان می‌سازد. شخصیت‌های او از جمله در این فیلم به شدت قابلیت دارند تا از فیلم بیرون بیایند و به زندگی راه پیدا کنند.
کیمیایی در «خائن‌کشی» به شدت و به طرزی وسواس‌گونه لوکیشن‌ها را معرفی می‌کند و با او در خیابان شاپور، قوام، راه آهن و… همراه می‌شویم تا طعم درام را با گونه جنایی و اکشن در دهه بیست و سی در دل پایتخت تجربه کنیم.
در این فیلم کیمیایی با تمام توانش عشق، تاریخ سیاست و ژانرهای مورد علاقه‌اش را تلفیق کرده تا در مجموع یک اثر ارزشمند به کارنامه پربارش اضافه کند. مخاطب نیز می‌تواند تجربه بهترین کارهای کیمیایی را با «خائن‌کشی» از سر بگذراند.
کامبیز حضرتی
نگاه تازه | عشق، تاریخ و سیاست
