فیلم «عقاب‌ها» ساخته ساموئل خاچیکیان با روحیه‌ای ملی‌گرایانه در بحبوحه جنگ ایران و رژیم بعثی از خاصیت سینما و هنر در پرتو اقتدار جمهوری اسلامی ایران بهره می‌برد.
این رویکرد به شکلی اعتلایی در فرم مضمونی و ضربانی فیلم‌ساز شکوفا می‌شود و به فیلم عقاب‌ها جایگاهی ویژه در سینمای این کشور می‌دهد. جایگاهی که در ادامه سبک و الگویی به نام «دفاع مقدس» را پایه‌گذاری می‌کند.
روایت فیلم به شکلی انفجاری آغاز شده و در ساحت مضمون به عنصر دفاع از میهن می‌رسد. سپس از طریق آن فرایندی تماتیک توسط کاراکترها و دیالوگ‌هایشان شکل می‌گیرد. فرایندی که بر باورهای اخلاقی، ملی و امنیتی تاکید دارد و به شکلی نمایش‌گونه آن را بر زبان شخصیت‌ها می‌اندازد.
داستان از اولین حمله حکومت عراق به مواضع ایران شروع شده و در دنباله‌اش نهضت دفاع وارد فاز نمایش می‌شود. آنچه به فاز مذکور جنبه سمپاتیک می‌دهد، تماما به طرزی تیپیکال است. چرا که فیلم غالبا سعی دارد بر زمینه مضمون سوار شود، در نتیجه حضور کاراکتر در پلات روایی و بصری اثر رنگ‌وبویی تیپیکال دارد. آن‌ها (تیپ‌های شخصیتی) سربازانی هستند که همواره ندای قلبی و زبانی‌شان برای پاسداری از میهن می‌تپد و پایمردی و پاک‌بازی وِرد زبانشان است. ندای مزبور در تألیفات فیلم‌ساز قابل رویت است. ساموئل خاچیکیان برای ارائه مضامین ملی و امنیتی قواره‌هایی زیبایی‌شناسانه را همچون زوم-این ردیف می‌کند و طرح هیجان را با چهره شخصیت‌ها هم‌سو می‌داند. به عنوان مثال در پس هر دیالوگ یک زوم-این قرار می‌گیرد تا آن دیالوگ در منطق درام تعریف شود.
فیلم‌ساز بر اساس روایتی واقعی به مخاطرات منطقه‌ای در کردستان عراق نقب می‌زند و تیپ‌های مزبور را با سازوکاری کشمکش‌وار محک می‌زند. آنچه به مثابه مضمون از این پیرنگ قابل برداشت است در سلوک رژیم بعثی خلاصه می‌شود. تحوش سربازان عراقی در مواجهه با مردم آن منطقه، متعلقات ژانر و الگوهای آنتاگونیستی را فراهم آورده و از قبَل آن احساسات مخاطب را جریحه‌دار می‌کند. در نتیجه از تضارب مدافعان میهن و متجاوزان بعثی اصول بی‌شائبه‌ای از درام شکل می‌گیرد.
یکی از آن فصل‌هایی که آکنده از مبانی درام، آن هم به شکلی سینمایی، است فرار سربازان ایرانی از محاصره دشمن می‌باشد. صحنه‌ای که مردان کُرد تابوتی را که سعید راد داخل آن است می‌برند و می‌خواهند از منطقه خارج شوند. در این مقطع عنصر تعلیق به بار می‌نشیند و مخاطب را به ساختمان درام جذب می‌کند. از آن موقعیت می‌توان به منزله ساختاری قابل اتکا در امر استتیک یاد کرد.
در نهایت فیلم عقاب‌ها قصه‌ای محتوا محور از عقاب‌های ایرانی می‌باشد که با تمام جان و وجود قصد دارند از آشیانه خود دفاع کنند.
نویسنده: محراب توکلی
